Сегодня мы можем констатировать, что Таджикистан является активным инициатором глобальных идей, напрямую связанных с судьбами человечества, и практически ни одна страна не остается нейтральной в их решении.

      Республика Таджикистан, предпринимает законодательные шаги для защиты ледников, что важно для региона, да и всего человечество целом. Нижняя палата парламента Таджикистана, Маджлиси намояндагон, созвала свою пятую сессию для обсуждения и одобрения законопроекта, направленного на сохранение ледников как жизненно важного экологического актива и стратегических водных ресурсов.

      Сессия, которую возглавил Махмадтоир Зокирзода, продемонстрировала приверженность страны решению проблем изменения климата и согласованию с глобальными инициативами. Законопроект, представленный Зоиром Рахмонзода, является ответом на инициативу президента Эмомали Рахмона по изменению климата и принятую 14 декабря 2022 года специальную резолюцию ООН об объявлении 2025 года Международным годом сохранения ледников. Законодательство устанавливает правовые, экономические, и институциональные рамки для защиты ледников, определяющие их роль как важнейших источников воды и объектов окружающей среды.

      Рахмонзода подчеркнул, что закон состоит из четырех ключевых глав, в которых рассматриваются фундаментальные концепции, законодательная база государственной политики по сохранению ледников, задачи государственного регулирования, а также правовая основа для исследовательской и мониторинговой деятельности, связанной с ледниками. Первая глава устанавливает правовую основу и государственную политику, определяя основные принципы и право собственности на ледники. Во второй главе обозначены задачи государственного регулирования, наделяющие органы государственной власти, органы местного самоуправления и органы сельского самоуправления полномочиями по сохранению ледников. В нем также рассматривается оценка воздействия запланированной деятельности на ледники. Третья глава посвящена правовой базе для организации исследований и мониторинга, посвященных ледникам. Последняя глава, четвертая, включает положения о международном сотрудничестве в области сохранения ледников, ответственности за несоблюдение и порядок реализации.

      В Таджикистане находится более 13 000 ледников, которые вносят значительный вклад в питание основных рек страны и обеспечивают необходимую пресную воду в самые жаркие летние дни. Общий объём этих ледников составляет примерно 850 кубических километров. Однако влияние изменения климата очевидно: за последние десятилетия растаяло более 1000 ледников, а некоторые крупные ледники сократились на километры. Ледник Ванджях (бывший Федченко), например, за последние несколько лет сократился более чем на два кубических километра льда, его общий объем составил 144 км3. Ученые подчеркивают, что таяние ледников практически необратимо, а индустриальная эпоха ускорила этот процесс. Учитывая, что значительная часть водных ресурсов Центральной Азии сосредоточена в Таджикистане, таяние ледников в стране представляет собой значительную угрозу для всего региона. Президент Таджикистана Эмомали Рахмон выразил обеспокоенность по поводу исчезновения ледников в стране, связав это сокращение с усиливающимися последствиями глобального потепления.

Шарипова Мадинахон Абдуллочоновна, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

Ҷавонон дар ҳама давру замон қувваи пешбарандаи ҷомеа ба шумор мераванд. Аз ин рӯ эътибори давлат ба онҳо бештар аст.

       Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ин масъаларо муҳим хондаанд ва гуфтаҳои эшон намунаи ибрат мебошад: ”Агар ҷавонон ояндаи миллат бошанд, ҷавонони боистеъдоду лаёқатмандро метавон моеи ифтихор ва сарбаландии он номид. Маҳз ҷавонони соҳибмаърифату боистеъдод қудрат доранд, ки бори гарони илму фарҳанги миллати хешро бар дӯш кашида, ҳамчун ҳалқаи зарурӣ дар занҷири маърифати аз насл ба насл омода хидмат намоянд:

        Маҳз ҷавонони дорои маърифати олӣ ва тафаккури созандаву ахлоқи ҳамида метавонанд пайванди ногузаштани наслҳо ва рӯҳи абадзиндаи аҷдодони бофарҳанги хешро, ки ҳанӯз дар аҳди Сомониён соҳиби марказҳои бузурги тамаддун ва доираҳои тавонои илмию абадӣ буданд, зинда доранд ва асри тилоаш миллати худро эҳё намоянд ҳамин гуна ҷавонон метавонанд, ки бо кашфиётҳои нави илмию техникӣ, бо асарҳои рангорангу пурмазмуни замонавӣ ва бо санъату ҳунари баланди худ миллат асрҳо бо фарҳангу тамаддуни хеш шӯҳратёфтаашро боз ҳам бештар шӯҳратманд гарданд ва дар назари оламиён исбот созанд, ки онҳо ворисони асили Исмоили Сомонӣ, Рӯдакӣ, Фирдавсӣ, Абӯалӣ ибни Сино, Ҳофизу Саъдӣ, Камоли Ҳуҷандӣ, Абдураҳмони Ҷомӣ, Аҳмади Донишу, Садриддин Айнӣ мебошанд.

Имрӯз аз ҷониби Пешвои миллат нисбати ҷавонон ғамхориҳои зиёд дида мешавад. Ташкил гардидани озмунҳои “Илм-фурӯғи маърифат”, “Фурӯғи субҳи доноӣ-китоб аст. “Тоҷикистон-Ватани азизи ман”, стипендияҳои президентӣ далели ин гуфтаҳо мебошад

Боиси ифтихор аст, ки соли гузашта12 нафар донишҷӯёни донишкада дар даври ҷумҳуриявии озмуни “Илм - фурӯғи маърифат”, ки дар пойтахти мамлакат шаҳри Душанбе доир гардид, иштирок намуданд. Санаи 28 октябри соли равон дар Театри давлатии академии опера ва балети ба номи Садриддин Айнӣ маросими тантанавии ҷоизасупорӣ ба ғолибони даври ниҳоии Озмуни ҷумҳуриявии “Илм-фурӯғи маърифат” баргузор гардид.  Хушбахтона донишҷӯёни донишкада Абдураупов Манучеҳр дар номинатсияи технологияи иттилоотӣ сазовори ҷойи якум гардида, Файзиев Амонҷон ва Бобоев Сиёвуш дар номинатсияҳои физика ва технологияи иттилоотӣ мақоми сеюмро ишғол намуданд. 5 нафари дигар бошад барои иштироки фаъолона соҳиби Ифтихорномаи озмун гардиданд.

       Ҳоло дар кишвари мо сулҳу субот пойдор аст. Ин заминаи мустаҳкамест барои фаъолияти озоди ҷавонон. Дар ин давраи пешрафти илмиву маънавӣ ҷавонони моро лозим аст, ки илмҳои замонаро пурра азхуд намоянд ва аз дастоварҳои оламиён бохабар бошанд, вагарна дар арсаи байналхалқӣ худро муаррифӣ карда наметавонанд. Дар Тоҷикистон соҳибистиқлоли мо ҳамаи шароит барои пешбурди кор муҳайё мебошад. Ниёгони мо мероси гаронбаҳои маънавиро баҳри ворисон гузоштаанд.

              Имрӯз насли ҷавон бояд ба ин ғамхориҳое, ки аз тарафи Ҳукумати кишвар пешниҳод гардида истодааст, ҷавобгӯ бошанд ва аз пайи омӯхтани илму донишуда, барои ободию гулгулшукуфоии ватани худ камари ҳиммат банданд, аз хизмат ба Ватан-Модар саркашӣ нанамоянд. Ҳурмати калонсолонро ба ҷо оварда, хислатҳои ҳамидаи инсонӣ-гуфтори нек, рафтори нек ва пиндори некро пеша намоянд. Ба дуздию ғоратгарӣ, нашъамандию авбошӣ, террористию экстремистӣ ва ба ҳар гуна ҳизбу ҳаракатҳо даст назананд ва шомил шаванд. Аз китобҳои дарсию бадеӣ бисёртар мутоила намуда, зеҳнашонро бурро ва ҷаҳонибиниашонро васеъ намоянд. Бо осори ниёгон шинос шуда, давомдиҳандаи кору паёкори онҳо бошанд.

 Қуддусова М.А., устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Оила яке аз ҷузъҳои муҳими ҷамъият ба ҳисоб  меравад. Оила ин мактаби аввалинест, ки тарбия, одоб,  ахлоқ,  маданият, муошират ва хислатхои неки инсонии ҳар як фарди ҷомеа аз он сарчашма мегирад. Вазифаи ҳар як падару модар дар назди давлату ҷомеа аз он иборат аст, ки фарзандонро дар рӯҳияи зебопарастиву ободкорӣ, меҳнатдӯстиву сариштакорӣ, ватандӯстиву адолатпарварӣ ба камол расонад. Нақши оила барои устувории ҷамъият, пойдории миллат ва ташаккулу рушди давлат хеле муҳим аст.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни баромадҳояшон борҳо таъкид кардаанд: “Ҷомеи солим аз оилаи солим ва насли солим ташаккул меёбад”. Аз ин ру, ҳар як фарди ҷомеаро зарур аст, суханони Пешвои муаззами миллатро сармашқи кори хеш қарор дода, бахри ба давлату ҷомеа пешкаш намудани оилае, ки пойдевораш бо ақлу хиради созанда бунёд гардидааст, кӯшиш намояд.

Дар ҳақиқат, дар оилае, ки ҳамдигарфаҳмӣ, эҳтироми якдигар, рафтору кирдори нек, муҳаббату самимият, поквиҷдониву адолат, маърифату маданият, ақлу заковат ҳукмрон аст, ибратест ба ҷомеа. Ҳар фарде,ки  дорои фазилатҳои неки инсонист мавқеи худро дар ҷамъият ба зудӣ ишғол карда метавонад .

Накши модар дар оила бузург  аст. Аклу заковат,донишу хирад ва мухаббати самимии модар барои пойдориву устувории оила ва тарбияи дурусти фарзандон ахамияти мухим дорад. Зани хонадон саводноку бомаърифат бошад, кӯдакон дар рӯхияи худогоҳию хештаншиноси, ватандӯстиву созандагӣ ба воя расида, дар ҷомеа пешгирии ҳамагуна ҳодисаҳои номатлуб, рафтору кирдорҳои бад, муҳоҷирату нобаробариҳо, сар задани омилхои ҷинояткорӣ осон мегардад.

Дар баробари ин мардон, ки сардори оилаанд, бояд ба чароғи хонадон-ҳамсар ва модари фарзандони худ ҳурмату эҳтиром ва самимият дошта бошанд. Муомилаву муоширати хуб нисбати ҷинси латиф ба тарбияи фарзандон таъсири хуб мегузорад ва ба пешгирии ҳама гуна зуроварӣ, аз қабили зӯроварии равонӣ ва ҷисмонӣ дар оила мусоидат мекунад. Фарзандон дар навбати худ аз хислатҳои неки падару модар сабақ омӯхта,  дар зиндагӣ пайрави волидайн мегарданд.

Масъалаи пойдории оила, солимии он ва тарбияи хуби фарзандон яке аз масъалаҳои аввалиндараҷа мебошад. Бигзор дар ҷамъияти мо оилаҳои тифоқу мустаҳкам ва намунавӣ бисёр бошанду бо шарофати чунин оилаҳои  солим ҷомеа ва кишвари азизи мо рушд ёбад.

Атаева Т.Х., устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

  Солҳои наврасии мо ба замоне рост омада буд, ки вазъи сиёсии  кишвар хеле ногувор буд. Аз нақли волидон огоҳ гардидем, ки  бинобар нофаҳмиҳо дар кишвар ҷанги шаҳрвандӣ ба вуқӯъ пайвастааст.  Бо вуҷуди хурд будан эҳсоси тарс ва  изтироб моро фаро гирифта буд. Дар хона калонсолон танҳо тинҷиву оромии кишварро аз Худованд талаб мекарданд. Бо вуҷуди чунин вазъ омӯзгорон бе гирифтани маоши вазифавӣ дарс медоданду хонандагонро дар руҳияи ватандӯстӣ тарбия менамуданд. Ҳамаи ҷавонон баробари  хатми мактаб ба хизмати ҳарбӣ бо хоҳиши худашон мерафтанд. Ягон ҷавонеро нашунида будем, ки аз хизмати ҳарбӣ гурехта бошад. Мардум ҳама аҳлу тифоқ буданд. Ба хонаи ҳамдигар тез-тез рафтуомад мекарданд. Зиндагии ҳама як хел буд. Дар байни онҳо бою камбағал вуҷуд надошт. Омӯзгорон  мактабро тарк намекарданд. Боре ҳам нашунида будем, ки касе аз гуруснагӣ мурда бошад. Ҳама ба зиндагии хоксоронаи худ шукр мекарданд...

Хушбахтона, ба сари миллати мо фарзонамардеро Худованд ато намуд, ки миллати парешонгаштаистодаро сарҷамъ намуда, фазои сулҳу субот ва оромиро пойдор кард. Оҳиста-оҳиста вазъи иҷтимоии мардум беҳтар гардида, камбағалӣ аз байн рафт. Агар ҳоло ба сатҳи зиндагии мардум нигарем, нисбати солҳои 1992-1997 хеле боло рафтааст. Аммо чизи дигаре, ки Ҳукумати Тоҷикистон, тамоми соҳаи маориф, мо-омӯзгоронро ба ташвиш оварда истодааст, ин саркашии баъзе ҷавонон аз хизмати ҳарбӣ, шомил шудан ба ҳар гуна ҳизбу ҳаракатҳо ва аз сабаби гумроҳӣ ба ҳар гуна корҳои паст даст задани наврасону  ҷавонон ва миёнасолон мебошад. Ин ҷо саволе ба миён меояд, ки чаро онҳо зодгоҳу ватанеро,ки дар он ҷо ба воя расидаву аз обу ҳавои он  нафас кашида, соҳиби хату савод гаштаанд, тарк намуда, зиндагии мусофириро ихтиёр намудаанд? Онҳоро чӣ маҷбур карда истодааст? Чаро ба манфиати дигар давлатҳо кору фаъолият мебаранд? Ин гуна саволҳо хеле зиёданд. Оё ин гуна шахсиятҳое, ки барои Ватани худ хизмат намекунанд, фарзандони худро чӣ тавр тарбия мекунанд? Чӣ тавр меҳри Ватанро ба қалби фарзандони худ ҷой мекунанд? Оё онҳо нангу номуси миллӣ, ҳисси мардонагӣ доранд? Ҷавонмарди асил бояд пеш аз он, ки ба коре оғоз кунад, қарзи мардонагии худро дар назди Ватан иҷро намояд, то ки барои фарзандони худ намунаи ибрат бошад. Меҳри зодгоҳу ватанро дар қалби фарзандони худ ҷой намояд.

Падару модарон ва омӯзгоронро зарур аст, ки ҳамкориро байни ҳамдигар зич намуда, баҳри  баланд бардоштани сатҳи саводнокии насли наврас, дар руҳияи инсондӯстӣ, меҳнатдӯстӣ, адобу ахлоқи ҳамидаи инсонӣ, эҳтиром гузоштан нисбати забону миллати худ тарбия намуда, таъкид намоянд, ки чашмгуруснагӣ, ҳасудхӯрӣ, худбинӣ, ҷоҳталабӣ, фитнаҷӯйӣ, кинаварзӣ ва бесабриву бесаводӣ оқибати хуб надорад. Дар хонаву муассиса мақоми тарбия бояд аввалиндараҷа бошад, зеро шахси бетарбия ҳеҷ гоҳ соҳиби саводи баланд шуда наметавонад.

Ҷавононро мебояд, ки ба қадри ин неъмати бебаҳо, ки ба осонӣ ба даст наомадааст, бирасанд. Нагузоранд, ки ба хоки поки кишвари азизамон нохалафе пой гузораду оромии кишварро халалдор кунад. Ҳеҷ чиз ба тинҷиву оромӣ ва хотири ҷамъ баробар шуда наметавонад.

Тоҳирҷон Тоҳиров, устоди ДПДДТ дар шаҳри Хуҷанд

 

 

Рӯзи Ғалаба дар радифи ҳамаи иду ҷашнҳои давлатӣ ва санаҳои муҳими таърихии фаромӯшнашуданӣ мақому манзалати худро дорад. Он барои тамоми инсоният, аз ҷумла мо, тоҷикистониён, низ азиз ва гиромӣ аст. Ҳар сол дар кишвари азизу маҳбуби мо ба хотири ёдбуди онҳое, ки баҳри халқу Ватан дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ ҷон фидо намудаанд ва барои қадрдонии онҳое, ки баҳри ба даст овардани ғалаба мардонавор ҷангидаанд, 9 май ҳамчун Иди Ғалаба ҷашн гирифта мешавад.

Ҳанӯз аз оғози ҷанг фарзандони тоҷик дар қатори аввалинҳо дар ҳайати ду дивизия ба ҷабҳаи ҷанг рафта буданд. Умуман, аз кишвари мо ҳазорњо нафар дар задухӯрдҳои шадиди ҷанги зидди фашизм иштирок намуда, аз худ ҷасорату мардонагиҳои бемисл зоҳир кардаанд. Эҳсоси ватандӯстӣ ва мушкилнописандии онҳо имрӯз барои мо, ки истиқлолияти давлати худро таҳким бахшида, созандагиву бунёдкорӣ ва ободии Тоҷикистони азизро ҳадафи хеш қарор додаем, намунаи ибрат ва сабақ аст. Далериву шуҷоат ва мардонагиву қаҳрамонии иштирокчиёни Ҷанги Бузурги Ватанӣ саҳифаи дурахшони таърихи моро ташкил медиҳад. Маҳз ҷоннисориву фидокориҳои онҳо буд, ки тамоми халқҳои Иттиҳоди Шӯравӣ аз чанголи фашистони хунхор раҳоӣ ёфтанд. Қудрату тавоноии артиши шӯравӣ аз матонату садоқати афсаронаш ибтидо мегирифт. Аз шуҷоати сарбозон, ки розӣ буданд баҳри ҳифзи халқу Ватан ҷони худро фидо кунанд, қаҳрамониҳои сарбозони тоҷик, ки худро ба болои мили танки душман партофтаанд, гувоҳ шуда метавонад.

Ин ҷанги хонумонсӯз, ки ҷони ҳазорҳо ҳамватанони моро рабуд, чунон ба рӯҳияи мардум таъсир расонида буд, ки ҳама – пиру ҷавон, хурду калон ва ҳатто занон ҳам тайёр буданд ба ҷанг раванд. Халқи меҳнаткаш баҳри таъмини озуқаворӣ ва сарулибоси сарбозон талош меварзид. Баҳри ба даст овардани ғалаба на танҳо дар фронт, балки дар ақибгоҳ, дар ҷабҳаи меҳнат низ мардум талош меварзиданд. Баробари мардон занон низ бо душман мардонавор меҷангиданд ва қаҳрамонии занони далери тоҷик дар хатти фронт шоистаи ифтихору таҳсин аст.

Ҳамаи ин фидокориву ҷоннисориҳои иштирокчиёни Ҷанги Бузурги Ватанӣ то имрӯз дар хотири мардум нақш бастааст ва мардум бо некӣ аз онҳову қаҳрамониҳояшон, ки баҳри халқу Ватан кардаанд, ёд мекунанд. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти роҳбарии хирадмандонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон хотири иштирокчиёни Ҷанги Бузурги Ватаниро пос медорад ва онҳоеро, ки дар қайди ҳаёт ҳастанд, мавриди дастгирӣ ва таваҷҷуҳи хоса қарор додааст. Ёди неки ин мардони шуҷоъ дар хотири ҳар як хурду калони Тоҷикистон абадӣ нақш бастааст. Ҷоннисориҳои ин далерон намунаи ватандӯстӣ ва қудрати мардонагӣ барои ҷавонмардон аст. Бигзор насли ояндаи Тоҷикистон бо чунин ҳисси бузурги ватандӯстиву ватанпарастӣ ва ифтихори миллӣ нерӯи худро танҳо барои ободии Ватани хеш сарф намояд.

Муҳайё Абдусаломова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Баъди ба даст овардани истиқлоли давлатӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон дорои иқтисоди миллии худ гардида, саноат яке аз соҳаҳои пешбарандаи иқтисоди зина ба зина пеш меравад. Таҳлили вазъи иҷтимоию иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз он шаҳодат медиҳад, ки рушди иқтисодӣ, ҳалли бештари муаммоҳои иҷтимоӣ, баландбардории некуаҳволии аҳолии мамлакат дар асоси инкишофи соҳаи саноат муайян карда мешавад. Рушди иҷтимоию иқтисодии Тоҷикистон ба сатҳи инкишофи техникию технологии саноат алоқаи зич дошта, он дар камолоти истеҳсолоти моддӣ ва ғайримоддии ҷомеа, хусусан ташаккули даромадҳои аҳолӣ ва ғанӣ гардонидани буҷети давлатӣ, таъмини эҳтиёҷоти мамлакат бо маҳсулоти саноатии ватанӣ ва ҷалби аҳолии қобили меҳнат ба истеҳсолот нақши муайянкунандаро мебозад.

Имрӯз саноати Тоҷикистон ба симои хоси миллии давлати мустақил соҳиб гардидааст. Акнун он бояд ба тамоми хусусиятҳои мақоми нав мувофиқ шуда, дар доираи чорабиниҳои ташкилию техникии аз ҷиҳати илмӣ асоснокшуда, ки самаранокии истеҳсолотро бо устувории занҷири арзиши иловашуда ва баланд бардоштани дараҷаи коркарди маҳсулот аз ашё то ба маҳсулоти тайёр бурда расонидани онро таъмин карда тавонанд, фаъолият намояд. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомали Раҳмон дар Паёми худ ба Маҷлиси Олӣ қайд намуданд: “...ба масъалаҳои тақвияти рушди содирот, тезонидани ҷараёни диверсификатсияи истеҳсолоти ба содирот нигаронидашуда аҳамияти махсус дода, барои коркарди ниҳоии маҳсулоти кишоварзӣ, аз ҷумла пахта ва меваю сабзавот, истихроҷи маъдан, коркарди металлу сангҳои қиматбаҳо тадбирҳои зарурӣ андешида шаванд”. Бояд қайд намуд, ки саноатикунонӣ нақши калидиро дар инкишофи хоҷагии халқ ва таъмини рушди иқтисод, беҳтар намудани дараҷаи некуаҳволии моддӣ ва сифатии аҳолӣ, тараққии соҳаҳои ғайрисаноатӣ, таъмини бехатарӣ ва суботи иқтисодиёт ва эҷоди шароит барои афзунгардонии суръати тараққиёти иқтисодиёт фароҳам меоварад. Дар стратегияи миллии рушд барои давраи то соли 2030 ба ин соҳа ҳамчун соҳаи ҳалкунандаи иқтисодиёти ҷумҳурӣ баҳо дода шудааст. Аз ҷумла қайд гардидааст, ки “доир ба рушди бахшҳои меҳнатталаби иқтисодиёт, ки маҳсулоти он ба содирот равона карда мешавад (комплекси агросаноатӣ, саноати бофандагӣ ва истихроҷи канданиҳои фоиданок) афзалият дода шавад ва ҳиссаи соҳаи саноат дар маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ ба 22 фоиз расонида шавад.»

Бо мақсади иҷрои ин вазифаҳо ва ноил шудан ба пешрафти саноати кишвар то ба имрӯз як қатор барномаҳои соҳавӣ татбиқ гардиданд, ки ба тавсеаи коркарди аввалияи ашёи хоми саноатӣ ва маҳсулоти кишоварзӣ мусоидат намуданд. Солҳои охир таҳқиқотҳои олимони ҷавон низ ба ин мавзуи муҳимм бахшида шуда, назди Шуроҳои диссертатсионӣ рисолаи номзадиву докторӣ ҳимоя намуда истодаанд, ки шоистаи таҳсин аст. Талошҳои пайвастаи ҷавонони имрӯзаи мо ҷиҳати иштироки фаъолона дар рушду нумуви кишвари азизамон назаррас аст. Муҳаққиқони ҷавон тавассути пешниҳодҳои илмӣ, навовариву ихтиръкорӣ, иштирок дар форум ва конференсияҳои сатҳи байналмилалӣ, пешбарии лоиҳаҳои инноватсионӣ дар ҳамбастагии илм бо истеҳсолот саҳми арзандаи худро гузошта истодаанд. Бо ҳидоятҳои Сарвари давлат ва меҳнати софдилонаи зиёиёни меҳнатқарини кишвар имрўз дидгоҳ ва ҷаҳонбинии ҷавонон ба куллӣ тағйир ёфта, сатҳи одобу маърифат ва муносибати онҳо ба зиндагӣ ва иштирокашон дар корҳои давлативу ҷамъиятӣ ба маротиб беҳтар шудааст, ки дастоварди арзишманде дар рушди тамоми ҷанбаҳои кишвари азизамон мебошад.

Дар давраи ҷаҳонишавии муносибатҳо афкору андешаҳои тозаи ҷавонони мо нахоҳад гузошт, ки гурӯҳҳои тундраву ифротгаро фазои софи Ватани азизро ғуборолуд созанд. Итминони комил дорем, ки ҷавонони мо бо ҳисси баланди худшиносиву худогоҳии миллӣ ва ифтихор аз давлату давлатдории миллӣ дар оянда низ тамоми неруи худро барои ҳифзи дастовардҳои истиқлолият, таҳкими давлатдорӣ, ваҳдати миллӣ, сулҳу субот, рушди минбаъдаи иқтисодиву иҷтимоии Ватани азизамон ва устувор гардонидани мавқеи он дар қатори кишварҳои саноатӣ сафарбар менамоянд.

Шаҳбоз Дадобоев, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

Санаи 02.05.2024 донишҷӯёни гурӯҳи 53.01.07, бахши якуми факултети информатика ва энергетикаи ДПДТТ бо роҳбарии устодон аз осорхонаи таърихии вилояти Суғд дидан намуданд. Осорхонаи таърихии вилояти Суғд -яке аз осорхонаҳои бузург дар вилояти Суғд маҳсуб ёфта, дар он намунаҳои зиёде аз осори таърихи гузаштаи халқи тоҷик гирдоварӣ шудаанд.

Сараввал тазаккур бояд дод, ки даромадгоҳи осорхона ҷойи васеи барҳаво буда, шуқӯҳу шаҳомати хоси худро дорад. Дар рӯ ба рӯйи он аз тарафи чап театри мазҳака ва мусиқии Камоли Хуҷандӣ қомат афрохтааст. Дар тарафи рости осорхона боғи Камоли Хуҷандӣ мавқеъ гирифта, дарвозаи боҳашамати он чун идомаи Осорхона ва девори қалъа ба тарафи рост тӯл кашидааст.

Донишҷӯён новобаста аз он, ки ин мавзеъро борҳо дидаанд, дар ин рузи офтобии баҳорӣ аз боздиди дастаҷамъонаи ин мавзеи зебо ба ваҷд омада, хеле хушҳол гаштанд.

Пас аз сӯҳбатҳои дӯстона дар назди даромадгоҳи осорхона, ки саршор аз ватандӯстӣ ва ифтихор аз ватандорию шаҳрдорӣ буданд, донишҷуён ба осорхона қадам ранҷа намуданд.

Боис ба қайди махсус аст, ки кормандони осорхонаи таърихӣ донишҷӯёнро бо чеҳраҳои кушод хеле хуб пазироӣ карданд. Яке аз кормандони ҷавони осорхона ҳамчун роҳбалад таъин карда шуд.

Ҳангоми ба толори осорхона ворид шудан ба мушоҳида расид, ки се гуруҳи дигар, ки ду тои онҳо ҳориҷиён буданд, низ дар ин рӯзу соат ба осорхона ташриф овардаанд.

Роҳбалад, ки ҷавони донишманд ва серғайрат ба назар менамуд, бо мароқи тамом маълумотҳои заруриро пешниҳоди донишҷуён мекард. Ба саволҳои донишҷӯён ҷавобҳои саҳеҳу пурра медод.

Бинои ҳозираи осорхона аз як толори васеи болоӣ ва се толори калонҳаҷми зеризаминӣ иборат аст.

 Толори якум «Ҳаёти одамони асри санг» номгузорӣ гардида, толори дуюм «Давраи фулузӣ» номгузорӣ карда шудааст. Дар ин толорҳо ташаккулёбии инсоният  нишон дода шудааст.

Толори дигар тамаддуни ориёиро ёдоварӣ карда, ба ифтихори соли бузургдошти тамаддуни ориёиҳо, ки соли 2006 ҷашн гирифта шуда буд,  бахшида шудааст. Дар толор ҳайкалҳо, нимпайкараҳо ба маърази тамошобинон гузошта шудаанд.

Дар толори дигар нуҳ лавҳа мавҷуд буда, ҳар яке аз онҳо, аз ҳаёти Искандари Мақдунӣ ва лашкаркашиҳои ӯ нақл менамояд.

Диққати донишҷуёнро ҳайкали Темурмалик – Қаҳрамони халқи тоҷик ба худ зиёдтар ҷалб кард. Баландии ҳайкал 3,5 метр буда, бо истифода аз 4тонна метали биринҷӣ сохта шудааст.

Дар толори болоӣ ҳаёти Тоҷистон дар даврони Шуравӣ нишон дода шуда, он асосан давраи истиқлолияти Тоҷикистонро дар бар гирифтааст.

Донишҷӯён аз боздид ба осорхона таассуроти баланд бардошта, қарор карданд, ки дар дохили рефератҳое, ки дар доираи фанни «Одоби муошират дар муассисаҳои тааълимии олии касбӣ» омода хоҳанд кард, фикру ақидаҳо ва таасуроти худро оиб ба ин боздид аз осорхона низ хоҳанд навишт.

Гуфтан ҷоиз аст, ин гуна чорабиниҳо дар тавсеаи тафаккури донишҷӯён накши бориз дошта, дар тарбияи ватандӯстии онҳо ва огоҳӣ доштан аз гузашаи худ аҳамияти калон доранд.

Пас аз ташриф ба осорхона, донишҷӯён бо пешниҳоди сардори гурӯҳ  ва ҳамовозии ҳамагон сайру гашти худро дар боғи Камоли Хуҷандӣ идома доданд.

Сардор Ғуломнабиев, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

 

Дар ин рӯзҳои фараҳбахш, ки аҳли ҷомеа бо руҳияи баланд ва ифтихори бузурги миллӣ –  ба таҷлили ҷашни 27 солагии Созишномаи истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ омодагии ҷиддӣ мебинанд, дар сатҳи баланд доир шуда истодани моҳвораи ҷавонон далел аз соҳибватанӣ ва соҳибмаърифатии насли ояндасози миллат маҳсуб меёбад. 

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба нақш ва мақоми ҷавонон дар ҷомеа баҳои воқеъбинона дода, таъкид доштаанд:  «Насли ҷавони кишвари мо бо дарки масъулияти баланд, иродаи мустаҳкам, садоқату муҳаббати ватандорӣ, эътиқод ба арзишу муқаддасоти миллӣ ва ақлу заковати худ исбот намуд, ки роҳи интихобкардаи мо дар масири ватансозиву ватандорӣ дуруст мебошад”.  Воқеан ҳам тибқи таҳлилҳо дар кишварамон тақрибан 55 дарсади аҳолии қобили меҳнат ва 80 дарсади шаҳрвандони ба иқтисодиёт машғулро ҷавонон ташкил медиҳанд. Мутаносибан ҷавонон ҳамчун захира ва қувваи асосии меҳнатӣ, инчунин сармояи афзалиятноки инсонӣ дар иқтисодиёти кишвар арзёбӣ мегарданд.

Маврид ба зикри хос аст, ки дар солҳои соҳибистиқлолии мамлакат ба мақомотҳои роҳбарӣ як зумра ҷавонон пешбарӣ гардиданд, ки маҳз аз мактаби бузурги инсоншиносӣ ва роҳбари Пешвои муаззами миллат гузашта, садоқат ба Ватану обу хоки замин, садоқат ба касбро аз кору пайкори ин марди шариф омӯхтаанд. Таҷрибаи давлатдории Пешвои муаззами миллат натанҳо дар тарбияи наслҳои ояндасози миллат, балки дар пешрафт ва шукуфоии дигар қавму миллатҳо дар садсолаҳои оянда хизмат хоҳад кард.

Дар ин раванд ду барномаи миллии рушди иҷтимоии ҷавонон татбиқ гардида, дар назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Шӯрои миллии кор бо ҷавонон таъсис ёфт. Соли 2017 Соли ҷавонон эълом гардид ва дар як қатор шаҳру ноҳияҳои кишвар марказҳои ҷавонон бунёд карда шуданд.

Ҷойи ифтихор ҳам ҳаст, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон миёни давлатҳои Иттиҳоди давлатҳои мустақил нахустин мамлакате ба шумор меравад, ки Қонун “Дар бораи ҷавонон ва сиёсати давлатии ҷавонон”- ро қабул намудааст. 

Қабули қонуни мазкур бозгӯи он аст, ки Ҳукумати мамлакат ва Сарвари давлат ҳанӯз аз рӯзҳои аввали истиқлолият дар симои насли ҷавон такягоҳи боэътимод ва ояндаи давлату миллатро медид ва ба нерӯву иқтидори ин қишри ояндасоз боварӣ зоҳир менамуданд.

Туфайли ин ғамхориҳои рӯзафзун имрӯз иштироки фаъолонаи ҷавонони бонангу номус ва боирода ҳамчун нерўи созанда дар маъракаҳои муҳими давлативу ҷамъиятӣ беш аз пештара эҳсос мегардад. Ин нишонаи он аст, ки насли нави даврони истиқлолият соҳиби нерўи фавқулода ва истеъдоду қобилияти баланди ташкилотчигӣ ҳастанд. Ба таъкиди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон: «Ҷавонони имрўзаи мо, яъне насли замони истиқлол аз наслҳои пешина бо савияи илму дониш, маърифату ҷаҳонбинӣ, сатҳи тафаккур ва одобу ахлоқ фарқи куллӣ доранд, ки ин ҳама боиси ифтихори мо мебошад» ва ҷои дигар зикр намудаанд, ки “Ҳоло мо дилпурона изҳор менамоем, ки ҷавонони кишвар вазифаҳои худро бо масъулияти баланд дар назди ҷомеа иҷро менамоянд ва ҳамчун насли ташаббускору ояндасоз дар саросари мамлакат ба корҳои бунёдгаронаву созанда машғул мебошанд”.

Таъсиси ҷоизаҳои давлатии ба номи Исмоили Сомонӣ,  “Дурахшандагон”, барои олимон ва омӯзгорони фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ”, роҳандозии квотаи президентӣ, таҳсили беш аз 45 ҳазор ҷавонони тоҷик дар хориҷи кишвар, аз 13 муассисаҳои таҳстилотӣ олӣ ба 41 адад расидани онҳо, бо иқдоми бевоситаи Пешвои муаззами миллат баргузории озмунҳои “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст”, “Тоҷикистон Ватани азизи ман”,  “Илм фурӯғи маърифат”, “Тоҷикон оинаи таърихи миллат”,бунёди беш аз 10 ҳазор майдонча ва толорҳои варзишӣ, ҳамасола баргузории мусобиқаҳои мухталиф худ далолати гуфтаҳои болоиянд.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо хиради азалӣ ва сиёсати пайгиронаи хеш, шумо - ҷавонони тоҷикро ҳамчун нерӯи ташаббускору созанда, бунёдгару ободкор, ватандӯсту миллатпарвар, илмомӯзу ҳунарманд, солимтану қавиирода, бофарҳангу бомаърифат, ҳомии Ватан ва пайрави асили Пешвои муаззами миллат муаррифӣ намуда, аз шумо ҳимоят мекунанд.       

Дар иртибот ба эътимоду боварии Пешвои миллат мо, ҷавон аз таърихи гузаштаи халқи тоҷик ибрат гирифта, дар ҳифзу устувории давлатдории миллӣ, таҳкими Ваҳдати миллӣ, Истиқлолияти давлатӣ, густариши ҳисси худшиносиву худогоҳӣ ва ифтихори ватандорӣ,  дӯст доштани арзишҳои фарҳангӣ, шуғлнокӣ, пешбурди тарзи ҳаёти солим, таҳсили хубу аъло, эҳтиром ва риояи ҳифзи ҳуқуқу манфиатҳои халқи азизамон ва такмил додани заминаҳои илмию амалии хеш пайваста кӯшишу талош менамоем .

Азамҷон Усмонов, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

Таърихи чандҳазорсолаи миллати мо шаҳодат аз он медиҳад, ки мардуми мо оини бо дӯстон муруват бо душманон мадороро сармашқи худ намуда, кӯшиш намудаанд, ки ҳар он мушкилоти ба пеш омадаро дар заминаи ҳусни тафоҳум ҳаллу фасл менамуданд.  Гузаштаи таърихи миллати мо барои ҷаҳониён дарси худшиносиву мактаби ибрат барои ҷомеаи башарӣ ба ҳисоб меравад. Гузаштагони мо дар фарҳанги тамаддуни башарӣ адолат ва роҳи ростин, некусириштию ободкорӣ ва амсоли ин хислатҳои наҷиби инсониро дар саҳифаҳои мероси ғании худ тараннум намудаанд.

Мо соҳиби шоҳасарҳои безаволи «Шоҳнома», «Маснавии Маънавӣ» ва  «Тоҷикон» ҳастем. Осори мазкур оинаи беҷилое мебошанд, ҳақиқати ростини қисмати таърихии моро, ки пур аз сӯхтану сохтанҳост воқеӣ инъикос менамояд.  Аҷдодони мо ар баробари доштани мактаби ташаккули сиришти инсонӣ Сино дар тиб, Абумаҳмуд дар Нуҷум, Хайём дар ҳандаса ва Розӣ дар илми риёзиёт боз даҳҳо пайравони онҳо ба ихтирооти нодири худ дар пешрафти илми дунявӣ саҳми беандоза бузург гузоштаанд.

Мутаасифона имрӯз баъзе ҷараёнҳои худбин ва тангназар аз пешрафти нуфузи мо Тоҷикон дар ҳарос монда бо истифода аз фишангҳои иттилоотӣ бо нисбат додан ба ҳаргуна амалҳои зиддибашарие, ки дар нуқоти олам ба вуқӯъ мепайвандад, беасос рабт медонанд. Ҳатто он аъмоле, ки муҳоҷири оҷизи мо тавони онро надорад дастандаркории онҳоро ба ҷавонони мо  нисбат медиҳанд. Итминони комил дорем, ки ҳақиқат рӯз тантана менамояд ва гумонҳои зиште, ки нисбати муҳочирони мо эҷод менамоянд, аз миён хоҳад рафт. Заминаҳои рушди интеллектуалии ҷавонони мо дар ҷодаи илму ҳунар ва созандагӣ хело фаровонанд.

Фаъолияти беш аз чил макотиби олии касбӣ, даҳҳо ҳунаристонҳои касбию техникии амалкунанда, роҳандозӣ намудани бурсияҳои таҳсилотии «Дурахшандагон» дар хориҷи кишвар, амалисозии чандин озмуну сабқатҳои  илмию ихтироот далели заминаи боэътимод дар ҷодаи созандагии ҷавонону наврасони кишвари азизамон ба ҳисоб меравад. Таъсис ва фаъолияти марказҳои фарҳангӣ, китобхонаҳо дар минтақаҳо барои инкишофи маърифатпарастии насли навраси мо дар солҳои охир хело хуб ба назар мерасад.

Имрӯз садҳо ҷавонони синни даъват бо амри қалби хеш ба сафҳои Артиши Миллӣ баҳри ҳифзи хоки муқаддаси Тоҷикистони азиз мепайванданд. Аз курсии донишҷӯӣ ба сафи Қувваҳои Мусаллаҳ пайвастани донишҷӯён таи солҳои охир анъанаи хело хуб гардидааст. Аз ҷумла 20 нафар хатмкунандагони ихтисоси меъморӣ низ соли равон чунин иқдоми наҷибро пеш гирифтаанд. Дарвоқеъ имрӯз Ватан-Модар ба нерӯю заковати фитрии ҷавонон эҳтиёҷ дорад. Ин нуқтаро донишҷӯёни хатмкунандаи ихтисоси меъморӣ хуб эҳсос намуда, аллакай аз соҳиби даъватнома гардидани худ ифтихор дорад.

Аз ҷониби дигар самараи ҳам таълим ва ҳам тарбияи онҳо дар рӯҳияи ватандӯстӣ маҳсуб ёфта, дар таҳкими сулҳу субот хоки аҷдодӣ саҳми хешро мегузоранд. Яке аз заминаҳои муҳимми сиёсии ҳифзи Истиқлолият доштани артиши боэътимод махсусан дар ин замини зуд таъғирёбандаи ноором мебошад.

Заминаи ҳама пешрафтҳои инсоният пойдор будани сулҳу субот мебошад. Рушди иқтисодиёт, илму фарҳанг эҷодиёту ихтироъкорӣ бе мавҷудияти фазои орому осуда ба вуҷуд омода наметавонад.

Ҷавонони имрӯзаи мо, дар фазои тинҷию суботи пойдор, ҳамкорию муросо бо ҳамсоягони неки худ  ибтикор намуда,  дар рушди тамаддуни ҷомеаи ҷаҳонӣ саҳм гирифта, ба қавли Қаҳрамони Тоҷикистон Устод Мирзо Турсунзода «кишвари ваҳдатсаро»-и худро чун гавҳараки чашм минбаъд низ ҳифз хоҳанд намуд.

Зокиров Р. Ш., устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

 

 

Вабои аср, ки терроризм ва экстремизм ном дорад, тамоми оламро ба ташвиш андохтааст. Ин вабо чун силоҳи ядроӣ хатари чиддӣ дошта, ба ҳар як сокини кураи замин муаммо ба вуҷуд овардааст.

Сабабҳои шомил шудани мардум ба  гурӯҳҳои тундрав ин паст будани маърифатнокӣ ва дониши диниву дунявӣ,   норозигӣ аз вазъи воқеӣ, тарбияи нодуруст дар оила ва амсоли инҳо мебошад. Чавонон, ки яке аз қишрхои осебпазири чамъият ба шумор мераванд, бештар ба доми гурӯҳҳои мазкур меафтанд.  Раҳгумзадагӣ, бекорӣ, бесаводӣ, муҳоҷират, нобаробариҳо ва бемаърифатии ҷавонон, носолимии муҳити оила,  беэътиноӣ нисбати ояндаи фарзанд аз ҷониби волидон  омилҳои асосии шомил шудани ҷавонон ба гурӯҳҳои тундрав аст.

Баҳри пешгирии терроризму экстремизм ва шомил шудани ҷавонон ба гурӯҳҳои ифротгаро  Ҳукумати Ҷумхурии Тоҷикистон бо сарварии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба таври ҳамешагӣ чораҳои мушаххас меандешад.

Баҳри решакан кардани ин зуҳуроти номатлуб бояд ҳар як фарди кишварро зарур аст, ки саҳми худро гузорад. Тарбия аз оила оғоз мегардад. Бояд волидон ҷиҳати дар рӯҳияи  худоогоҳию хештаншиносӣ, ватандӯстиву ободкорӣ ба камол расонидани фарзандон кӯшиш намоянд ва созандаи ояндаи неку дурахшони онҳо бошанд. 

Ҳамчунин, муассисаҳои таълимӣ, сохторҳои дахлдор,  ташкилотҳои ибтидоии ҳизбӣ баҳри пешгирии падидаҳои номатлуб чорабиниҳои мухталиф, аз ҷумла вохӯриву мулоқотҳо, сӯҳбату корҳои фаҳмондадиҳӣ, усулҳои хона ба хона, кӯча ба кӯчаро баргузор намоянд.

Ҳар фарди ватандӯст дар назди халку Ватан вазифадор аст, ки ҳушёрӣ ва зиракии сиёсиро аз даст надода, баҳри таҳкими сулҳу Ваҳдати миллӣ, пешравию шукуфоии кишвари азизамон, пос доштани анъанаҳои неки ниёгонамон саҳми арзанда дошта бошанд. Нагузоранд, ки нохалафе, бадкинае, ҷангҷӯе,хиёнаткоре ба тинҷиву амонӣ ва сулҳи Ватани маҳбубамон халал ворид  созад.

Азамҷон Усмонов, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Ифтихор аз ватану ватандори ва баланд бардоштани ҳисси хештаншиносиву меҳанпарастӣ дар ниҳоди ҳар як ватандор нуҳуфта аст. Мардумони ваҳдатшиору сулҳхоҳи кишварамон ҳамеша барои пойдории сулҳу ваҳдат талош доранд ва доимо кӯшиш менамоянд, ки Истиқлолияти давлатиамон ҷовидону  умраш безавол бошад. Ба ҳамин маъни ҳатто Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳамаи суханрониву баромадҳояшон барои баланд бардоштани ҳисси худогоҳӣ ва хештаншиносии миллӣ аз мардум даъват ба амал меоваранд.

Маҳз талошҳои беназиру пайгиронаи сарвари давлат аст, ким о имрӯз дар фазои озод зиндаги дорем. Имрӯз рисолати якояки мо омӯзгорон аст, ки дастуру супоришҳои сарвари давлатро сармашқӣ кори ҳаррӯзаи худ дониста, дар тарбияи хештаншиносии шаҳрвандон таваҷҷӯҳи бештар зоҳир намоем. Зеро маҳз баланд бардоштани ҳуввияти миллӣ ва худогоҳии мардум омили асосии рушду нумӯъи ҷомеаи Тоҷикистон аст.

Агар мо ба таърихи миллати хеш назар афканем аз азал мо ва мардуми моро маҳз ҳисси баланди худогоҳии миллии зумрае ҷавонмардони шуҷову далер дар мисоли сарсупурдагони Ватан номвару меросбари Исмоили Сомонии тоҷдор гардонд. Имрӯз низ вазифаи ҳар як шаҳрванд аст, ки бо ифтихор бояд аз Ватани хеш муҳофизат намояд, зеро имрӯз сулҳу оромие, ки дар Тоҷӣкистон ҳукмрон аст, давлатҳое дар қишри замин вуҷуд доранд, ки онро орзу мекунанд. Барои ҳамин бо шукргузорӣ аз ин сарзамини биҳиштосо, аз сарвари давлат, ки ҳамеша аз мардум меандешаду барои ояндаи дурахшони миллат талош мекунад, бедареғ мо низ хизматгузор бошем. Барои ояндагон Тоҷикистони ободу озодро тӯҳфа карда тавонем. Барои фарзандони ояндаи миллати худ аз хизмати хеш чунон дарси ибрат бахшем, ки онҳо моро чун вориси арзандаи Пешвои миллат шиносанд.

Алия Раҳимова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд