Дар таърихи давлатдории навини тоҷикон яке аз санаи сарнавиштсоз Рӯзи Ваҳдати миллӣ маҳсуб меёбад, ки дар баробари истиқлолияти давлатӣ ҷойгоҳ ва мақоми махсус дорад. Шарҳи воқеии ин ду санаи таърихиро Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба таври зайл бозгӯ кардаанд:
«Яке аз музаффариятҳои бузурги даврони Истиқлолият ноил гаштан ба ваҳдати миллӣ мебошад. Маҳз ваҳдати миллӣ ба мо имкон дод, ки то имрӯз корҳои бузургеро ба анҷом расонем».
26 сол муқаддам дар саҳифаи таърихи миллати тоҷик низ ин падидаи софу беолоиш, ин натиҷаи заҳматҳои ватандӯстона ва дурандешонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Рӯзи ваҳдати миллӣ ба миён омад ва сокинони кишвар бо умед ба ояндаи нек маҷрои зиндагии хешро тағйир доданду комёбиву хушбахтиҳои навин рӯйи кор омаданд. Зеро дар ин марзу бум хандаи беиллат, оромишу нишот ва орзуҳо қариб ба арсаи нестӣ рафта буд.
Он лаҳзаҳои ҳассос дар ҳақиқат душвор буд, зеро ҷанге, ки бештар аз 150 ҳазор нафарро кушт, 1 миллион нафарро муҳоҷири иҷборӣ кард, 500 ҳазор нафар кӯдаконро бесарпаноҳу бекас кард ва хисоротҳои дигари равонӣ ва иҷтимоиву иқтисодӣ оварда буд.
Дар он рўзҳо эҳтимоли аз байн рафтани давлат, пароканда гардидани миллат ва нобуд шудани кишвар ба назар мерасид.
Хушбахтона, ба ин ҳама бедодгариҳо Ваҳдати миллӣ анҷом бахшид.
Баҳри ба даст омадани сулҳи тоҷикон бо азму иродаи қавӣ ҳамон инсоне, ки ин миллатро аз вартаи нобудӣ раҳонид, давлатро сохт ва фазои якдилии мардумро ҷовидон пайваст, бо сулҳ, ваҳдат ва бақои миллат. Ҳамон абармарде, ки вожаҳои истиқлолият, якдилӣ, ягонагӣ, ваҳдат, сулҳу оромӣ, суботи сиёсиро дар вуҷуди халқ ҷой намуд ва ҳисси эҳтиромашро боло гузошт, Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошанд, ки бо кору пайкори ибратомӯзи хеш дар қалбу ҷони мардум маъво гирифтаанд. Ва мо имрӯз боифтихор сарвари кишвар Эмомалӣ Раҳмонро “МЕЪМОРИ СУЛҲУ ВАҲДАТ“ меномем. Зеро бо иродаи бузурги ватандӯстона ва ҷавонмардона тавонистанд, ки бо қувваҳои даргир ва мусаллаҳ давоми 40 моҳ гуфтушунид анҷом диҳанд ва ин хидматҳо , дилу нияти пок ва муҳаббат ба Тоҷикистон натиҷаи дилхоҳ дод.
27-уми июни соли 1997 дар шаҳри Маскав Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризояти миллӣ дар Тоҷикистон ба имзо расид. Бо имзо гардидани ин Созишнома раванди рушди босуботи соҳаҳои мухталифи хоҷагии халқи кишвар, худшиносии миллӣ, маърифатпазирӣ, ободиву озодӣ ва амният дигарбора ба Ватани азиз баргашту Тоҷикистони азиз дар арсаи ҷаҳонӣ қомат афрохт. Ҳикмати ҷовидонаи ваҳдати миллии халқи тоҷик муъҷизаи асри 21 ба шумор рафта, ин муъҷиза бо бузургтарин бозёфти миллии халқи тоҷик ба гушу дили тамоми ҷаҳониён расидааст. Дар ҳақиқат Ваҳдат мафҳуми ҳастисози миллати тоҷик мебошад. Ваҳдат муҳимтарин омили хушбахтии кудакон, модарон ва мардуми тамоми дунё буда, онро на ҳама кас қодири офаридан дорадОнро мардони бузург фозилу бофарҳанг, оқилу ҷонфидо меофаранд, ки яке аз чунин мардон Пешвои миллат Эмомалӣ Раҳмон аст, ки изҳор намудаанд: «Ваҳдат пояи миллат аст».
Муъҷиби хушнудист, ки руз аз руз мардуми кишвар аз неъматҳои истиқлолияти давлати азизамон баҳравар гардида, дар раванди ҳаёту зиндагӣ онро эҳсос намуда истодаанд. Маҳз арҷгузории мардуми матину меҳнатдусти ватан ба арзишҳо ва муқаддасоти миллӣ, расидан ба қадри истиқлолияти давлатӣ, сулҳу ваҳдат ва амнияту осудагии кишвар аст, ки имруз фарогирии занону ҷавонон дар сафи ҲХДТ бештар шуда истодааст. Имруз ин пайвандгарони миллат бо саҳмгузорӣ дар баргузории як зумра чорабиниҳои адабию фарҳангӣ ва сиёсии кишвар корҳои назарраси тарғиботию ташвиқотиро анҷом медиҳанд.
Вале бо вуҷуди ин имрӯзҳо дар шароити нави таърихӣ зуҳури равияву ҳаракатҳо ва ақидаҳои ифротӣ ҷомеаи ҷаҳонро ба ташвиш овардааст. Аз ин рӯ бояд мо фаъолони ҷомеа бо роҳи мусоидат дар тарғибу ташвиқ ва такягузорӣ ба арзишҳои таърихию фарҳангӣ мазмуну муҳтавои ифтихор аз давлату миллат, расидан ба қадри сулҳу ваҳдати миллӣ, ватандустиву меҳанпарастиро тавре ба дили мардум ва хосатан ҷавонон ҷо намоем, ки он ҳиссиёт ангезандаи эҳсоси олиро, яъне муҳаббатро дар қалби онҳо ҷуш занонад. То ки ба қадри соҳибватанӣ ва озодӣ, ва аз ҳама муҳимаш сулҳу суботи ҷомеа ва давлат бирасанд.
Дар баробари ин ҳама арзишҳо имруз ҳамчун зан, модар, Ваҳдати занону модарони тоҷикро орзу дорам. Зеро пирузии оила, авлод, наҷоду миллат ва давлат маҳз аз иттифоқиву якдилӣ ва ваҳдат сарчашма мегирад. Зеро бузургтарин дастовради инсоният ин сулҳу субот ва ҳамдигарфаҳмию ҳамзистии осоишта мебошад. Маҳз осоишу осудагӣ,якдиливу якдигарфаҳмӣ инсонҳоро ба хушбахтӣ мерасонад.
Пас бошад, ки ваҳдати тоҷикон ҷовидон чу офтоби дурахшон дар сари ҳар як тоҷику тоҷикистонӣ нурпошӣ кунаду сулҳу ваҳдат пояндаву побарҷо бимонад
Шаҳноза Рустамова, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд
- Просмотров: 1527
Тамоми мардуми Ҷумҳурии Тоҷикистони соҳибистиқлол талош доранд, ки дар устуворӣ ва таҳкими истиқлолияти давлатӣ ҳарчӣ бештар саҳм гузоранд. Аммо баъзе нохалафони чунин пешравӣ ва шукуфоии мамлакати азизамонро дида наметавонанд ва кӯшиш ба харҷ доранд, ки онҳо халалдор созанд.
Як қисмат шаҳрвандони кишвар дар хориҷа бо роҳбарии хоҷагони зархариди худ намехоҳанд Тоҷикистони биҳиштосо рӯй ба беҳбудӣ орад.
Ҳоло Тоҷикистон бо сарварии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ободу орому осуда шудааст, мардумаш рӯ ба ҳаёти осоишта оварданд. Чанд сол қабл ҳатто тассавур намекардем, ки дар давлати ҷангзадаи мо ин қадар роҳҳо, корхонаҳои бузурги саноатӣ, иншооти иҷтимоӣ, мактабҳо бунёд карда шаванд.
Имрӯз мо бояд дарк кунем, ки мубориза бо ин хиёнаткорони Ватан танҳо вазифаи мақомоти амният ва тартиботи ҳуқуқ нест ва бояд тамоми шаҳрвандон алайҳи ин иқдоми ноҷавонмардона садо баланд кунанд. Мо ин қувваҳоро бояд содда нагирем. Тори риштаи ин найрангбозон дар дасти хориҷиёне ҳастанд, ки оромии кишвари моро намехоҳанд. Бо маблағҳои калон ҷавононро дар роҳи хиёнаткорӣ равона сохта, кӯшиш медиҳанд, ки мардуми моро бар зидди худамон истифода баранд.
Биёед дасти ҳамдигар бигирему барои ҳифзи Ватан аз ин дасиссабозон устувор биистем. Ҳифзи марзу буми кишвар, сулҳу суббот ин ҳама давлату боигарии Тоҷикистон дар дасти ҷавонон буда, вазифаи онҳост нигоҳ доштани ин ҳама муқадасоти меҳан аст. Вагарна ин нохалафон аз хориҷа истода ба обрӯи мо латма мезананд ва майдонро холӣ дида, борони дуруғу тӯҳматро ба сари мо хоҳанд рехт.
- Просмотров: 307
Муҳаммадиқболи Садриддин пас аз сафари бобарори Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба кишвари Чин ва баҳои Сарвари давлати Чин нисбати Президенти мо ҷойи шиштан наёфта, барои кофтани айб боз аз таги нохун чирк мекобад. Худ иқрор мешавад, ки ягон дастоварди Сарвари давлатро чашми дидан надорад. Охир ба гуфти худаш бояд чашми ҳақбин дошт. Мо марҳилаи душворро паси сар кардем. Агар ҳамин марди хирад намебуд, ин ришдорону муттастиб ҳеҷ коре барои миллат намекарданд. Албатта сари минбар суханчинӣ кардан ба ҳама осон аст. Аммо ҷомеаро ки пур аз таассубу хурофотпарасти буд, фурӯ нишон додан ин қаҳрамоист, ки бояд ба он арҷ гузорем.
- Просмотров: 361
Рӯзҳои охир дар шабакаҳои иҷтимоӣ навору гузоришҳое паҳн карда мешавад, ки гӯиё ҳуқуқу манфиатҳои муҳоҷирин аз ҷониби Хадамотҳои қудратии Русия поймол карда мешавад. Аммо он нафароне, ки имрӯз дар Федератсияи Русия, хосса дар шаҳри Маскав қарор доранд. Иқрор шуданд, ки ягон хел муносибати ноодамона надоранд. Он амалҳое, ки мешавад, худи мо ба он гунаҳкорем. Зеро қонунҳои он давлатро сарфи назар мекунем. Кӯшиш мекунем, ки бо ҳар баҳона мусалмон будани худро зоҳиран намоиш диҳем. Яъне риши дароз мемонем. Дар кӯчаҳо ба намояндагони дигар мазҳаб ангушти надомат нишон медиҳем. Магар бо чунин амаламон ба мардуми таҳҷоӣ хуш меоем, не албатта. Барои ин моро мебояд, ки аввал забон омӯзем, баъд ҳунар он вақт дар ягон ҷо хору залил нахоҳем шуд.
- Просмотров: 306
Мо ба ҳарфу ҳиҷои ноҷои Муҳаммадиқболи Садриддин, ки бо роҳнамоии “Падараш” Муҳиддин Кабирӣ пайваста лоф мезанад, нафрат дорем. Ин нафари лаъин ба ҷои он, ки обрӯи миллатро берун аз Тоҷикистон боло бардорад, аз таги нохун чирк меобад. Изои муъмин ҳарои мегӯянд.Вале як мӯйсафеди бечора, ки синаш ба 70 даромадаст, ба хотири насиҳати ин баддаҳон сухан гуфту ба бало монд. Ҳатто ёрои гап задан надод. Агар ту воқеан ҳам бузугу бузургманиш мебудӣ, то ба охир сухани муйсафедро гӯш мекардӣ. Аққалан аз ҳарфҳои ӯ чизеро ба худ мегирифтӣ. Ба фикри ту ҳар он касе, ки имрӯз давлатро пуштибонӣ мекунанд, Президентро эҳтиром дорад, чоплусу дурӯя аст. Охир Президент чӣ кори барои миллат кард. Сулҳ овард, ба ободи кӯшид, ҷони ҷавонашро қурбони саодати миллат кард, магар ӯ гунаҳкор аст. Не гунаҳгор шумоне ҳастед, ки кинаву кудуратро аз дил намебардоред.
- Просмотров: 329
Сухане чанд оид ба дастоварҳои кафедраи меъморӣ
Ҳанӯз соли 2004 бо ибтикори собиқ Раиси вилояти Суғд, Қосимов Қ.Р., дар филиали Хуҷандии ДТТ ба номи ак. М.С.Осимӣ таълими ихтисоси меъморӣ, бо ташкили кафедраи «Меъморӣ ва графикаи муҳандисӣ» оғоз гардидааст. Поягузори ин самт номзади меъморӣ, рӯҳашон шод бод Ҳакимов Ҳамид (1932-2011) вобаста мебошад.
Баъдан ихтисоси меъморӣ дар ҳайъати кафедраҳои сохтмон (2012-2016), дизайн ва меъморӣ (2016-2021) ва мустақил аз соли 2022 инҷониб амал карда истодааст. Тӯли солҳои фаъолияти худ кафедра дар тарбияи лоиҳакашони биноҳои шаҳрвандӣ ва муҳити шаҳрсозӣ саҳими бориз гузошта, беш аз 300 нафар меъморон-дастпарварони кафедра дар истеҳсолот бомуваффақият фаъолият намуда истодаанд.
Аз ҷумла, Бобоҷонов Шаҳриёр (сармеъмори ноҳияи Б.Ғафуров), Амонов Муқим (сармеъмори ноҳияи Мастчоҳ), Нодиров Феҳраст (сармеъмори шаҳри Бӯстон), Сангинов Мақсудҷон (мушовири раиси вилоят оид ба масъалаҳои сохтмон ва меъморӣ), Ҳикматов Абдураҳим (сармеъмори шаҳри Хуҷанд), Набиев Валиҷон (сармеъмори ноҳияи Ғончӣ), Раҳимова Дилноза (сармеъмори ноҳияи Шаҳристон), Бобоева Нодира (Директори ҶДММ «Бунёдгари Суғдзамин», Қозиев Муҳаммадносир-сармеъмори ҳамин муассиса, берун аз қаламрави вилоят Маҳмудов Мирзодаврон (сармеъмори ҶДММ «Сомон», ш. Душанбе), Ҳайдаров Умар (сармеъмори ҶС «Афшин», ш. Бохтар) ва даҳҳо нафари дигарро метавон ном бурд, ки дар муаллифӣ ва татбиқи лоиҳаҳои созандагию ободкории ҳар гӯшаи Ватан саҳми худро гузошта истодаанд.
Пас мо устодон чаро ифтихор аз дастпарварони худ накунем? Бо мақсади дар сатҳи байналмиллалӣ омода сохтани меъморони ба талаботи лоиҳакашии рақамӣ рақобатпазир бо донишгоҳҳо ва донишкадаҳои хориҷи кишвар (Самарқанд, Тошкент, Бишкек, Москва ва монанди онҳо) ва ҷумҳуриявӣ алоқаи зич дар тайёр намудани кадрҳои илмӣ-меъморӣ, гузаронидани конфронсҳои илмӣ дар мавзӯҳои рузмарра ва ҳамҷоя навиштани монографияҳои илмӣ ҷараён дорад.
Бо мақсади дар сатҳи баланд гузаронидани машғулиятҳои назариявию амалии меъморӣ солҳои охир таҳия намудани адабиётҳои таълимӣ бо забони давлатӣ анъана гардидааст. Ин иқдом албатта дар сатҳу сифати савияи касбии хатмкунандагони ихтисоси меъморӣ хело мусоидат менамояд.
Юсуфов Ф.Ғ., устоди кафедраи меъморӣ, аъзои Иттифоқи меъморони собиқ ИҶШС, Ҷумҳурии Тоҷтикистон
- Просмотров: 319
Зиёда аз 32 сол аст, ки Тоҷикистони соҳибистиқлол таҳти роҳбарии Пешвои миллат рушд карда ба муваффақиятҳои беназир ноил гашт ва ба ҳайси кишвари намоен дар арсаи ҷаҳонӣ мавқеъ пайдо кард.
Барои ҷавонон ҳар як ҷузъи фаъолияти ин шахсияти таърихӣ нишони таҷриба мебошад, зеро ояндаи Тоҷикистон ба ҷавонон вобаста аст. Аз ин лоҳоз мебояд аз мактаби роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон бархўрдор бошем.
Имрўз миллатҳо ва халқиятҳое вуҷуд доранд, ки давлати мустақил надоранд ва дар орзуи доштани давлати соҳибистиқлол ва ободу осудаанд. Хатарҳои ҷаҳонӣ торафт инкишоф ёфта, мардуми сайёраро ба ташвиш овардааст. Аз қабили терроризм ва экстремизм, ҷангҳои иттилоотӣ, бархўрди тамаддунҳо, тағйирёбии иқлим ва ғайра, ки ба ҳалокати зиёди инсонҳо оварда истодааст.
Аз ин рў, моро мебояд, ки ҳарчи бештар ба ҳушёрӣ ва зиракии сиёсӣ диққат дода, ҷиддитар ба омўзиши илмҳои муосир, забономўзӣ, ашъори бузургон, омодасозии мутахассисони хуб, пос доштани ойинҳои миллӣ ва расидан ба қадри дастовардҳои истиқлоли давлатӣ саргарм бошем. Баҳри устувору поянда нигоҳдории истиқлоли миллӣ, тараққиёт ва рушди босуръати тамоми соҳаҳои давлатдорӣ аз натиҷаҳои мактаби роҳбарии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пайравӣ карда, нагузорем, ки касе ба рушди сарзамини аҷдодӣ халал ворид созад.
Дар ин замина донишу маърифати ҷавонон бояд ба талаботи ҷомеаи имрўз ҷавобгў бощад ва ҷиҳати рушди мамлакат, якпорчагӣ, таҳкими пояҳои давлатдорӣ, рушди босубот, амнияти кишвар, идомаи сиёсати пешгирифтаи Пешвои миллат ва ҳифзи истиқлоли миллӣ саҳми босазои худро гузоранд.
Ҳамин тавр, ҷавонон дар шароити кунунӣ метавонанд, пайрави Пешвои миллат шуда, барои ягонагӣ, сарсабзӣ, рушди кишвари азизамон – Тоҷикистон, расидан ба ҳадафҳои олии мамлакат, устувории пояҳои давлатдорӣ ва таҳкиму ҳифзи истиқлоли давлатӣ намунаи ибрати дигарон бошанд.
Исмоилова С.К.
ассистенти кафедраи МО ва Ф
ДПДТТХ ба номи М.С.Осимӣ.
- Просмотров: 359
Ҷумҳурии Тоҷикистон оғози солҳои навадум марҳилаи сахтум сангинро паси сар намуд. Танҳо иқболи баланди миллат боис бар он шуд, ки мо роҳи саодатро бо сарварии оғози давлатсозии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ёфтем ва онро собиққадамона пеш мебарем.
Аммо таърих гувоҳ аст, ки дар ҳама даву замон нафарони ношукр, барои даъваӣти бемақсадноқ муқобили ҷараён мебароянд. Онҳо бо чашми бино сохтмони истиқлолро намебинанд. Бо ҳар розу восита мехоҳанд аз паша фил созанд. Раванди ба гурӯҳҳои ифротӣ пайвастани ҷавонон дар кишварҳои гуногуни ҷаҳон нишон медиҳад, ки насли нави ифротгароёни “динӣ”, хусусан, пайравони гурӯҳи террористии ба ном “Давлати исломӣ” роҳҳои наву пуртаъсири таблиғу ташвиқи андешаҳои худро дар байни ҷавонон ба роҳ мондаанд.
Ҳамзамон, дар ин давра иддае аз нотавонбиноне ҳастанд, ки тамоми дастоварди давлату милати тоҷикро нодида гирифта, ба пешравии Тоҷикистон ҳасад мебаранд. Яке аз чунин афроди бешараф Муҳаммадиқболи Садриддин мебошад, ки амалу кирдорҳояшро мо борҳо таиқи барномаи “Паёми муҳоҷир” мебинем. Ӯву зархаридони хоҷагони хориҷиашон ҳамарӯза тариқи шабакаҳои иҷтимоӣ фитнаангезӣ намуда, афкори муғризонаю саршори дурӯғу тӯҳматҳои бофтаи худро иброз медоранд.
Аммо мардуми ваҳдатшиори Тоҷикистон бо ҳисси огоҳӣ аз ин зуҳуроти номатлуб ҳеҷ гоҳе фирефтаи фитнаангезиҳо намешаванд. Аз сӯи дигар, халқи Тоҷикистон ва наслҳои ояндаи он ҳеҷ гоҳ он кирдорҳои разилонаи онҳоро фаромӯш нахоҳад кард, ки чӣ рӯзҳои сахтеро бар сари мардуми мо оварда буданд. Бинобар ин, имрӯз ҳамаи моро зарӯр аст, ки ба хотири ҳифзи оромии ватану миллати худ, пойдории истиқлолият ва Ваҳдати Миллӣ камари ҳиммат бубандему зиракиву ҳушёриро аз даст надиҳем.
Пешвои миллат дар Паёмашон ба Маҷлиси Олӣ таъкид намуданд, ки хоинони миллат ва хоҷаҳои хориҷии онҳо то ҳанӯз аз нақшаҳои нопоки ғаразноки худ, ки ибтидои солҳои 90-ум доштаанд, даст накашидаанд. Онҳо то ба ҳол аз хориҷи кишвар бо тамоми роҳу воситаҳо кӯшиш карда истодаанд, ки ҷомеаи моро ноором сохта, фарҳангу мазҳаби бегонаро ба сари мардуми мо таҳмил кунанд. Мардуми шарифи Тоҷикистон, махсусан, ҷавонони бонангу номуси кишвар инро набояд фаромӯш кунанд ва бояд ҳамеша ҳушёру зирак бошанд.
Фаъолияти чунин равияҳои экстремистӣ, радикалӣ, хурофотпарастӣ яке аз омилҳои асосии хатарзо барои имрӯзу фардои тамоми кишварҳои олам, аз ҷумла, давлатҳои соҳибистиқлоли Осиёи Миёна ба шумор меравад ва аз мо андешидани чораҳои мушаххасро талаб менамояд.
Мо миллати соҳибиқболем ва барои ҳифзи ҳар пораи он кӯшиш хоҳем кард. Чунин заҳҳоксифатон ҳаргиз дар фитрату зеҳни мо чун дӯсти воқеӣ қал намегарданд. Зеро онҳо сияҳдиланд ва чунин хоҳанд монд.
Муҳайё Тошхӯҷаева, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд
- Просмотров: 305
Тарбияи ҷавонон ҳамеша яке аз самтҳои афзалиятноки ҳар ҷомеа буд. Моро махсусан аз он нигарон кардааст, ки дар замони ҷаҳонишавии имрӯза анъанаҳои қадимаи мардуми мо, ки ба арзишҳои хосу муносиби миллию мазҳабӣ асос ёфтаанд, ба менталитети мо зери таъсири «фарҳанги оммавӣ», ғоя ва дидгоҳҳои бегона моҳияти худро гум мекунанд. Агар ба ин раванд, яъне ба масъалаи тарбия эътибори ҷиддӣ надиҳем, фардо дер мешавад, ки боиси оқибатҳои ислоҳнашаванда мегардад. Суханони равшанфикри маъруфи соҳаи маориф Абдуллоҳи Авлониро набояд ҳаргиз фаромўш кунем: «Таълим барои мо масъалаи ҳаёт ё мамот, наљот ё харобї, ё саодат ё фалокат аст».
Пас, мо имрӯз дар бобати тарбияи ҷавонон ба чӣ ноил шуда истодаем, чӣ комёбиҳо ва чӣ душвориҳо дорем? Оё мо аз ахлоқу донишу нерӯи маънавӣ, ба ибораи дигар, аз тарбияи соҳибони фардо қаноатмандем?
Дуруст аст, ки дар ҷумҳурии мо дар раванди таълиму тарбияи фарзандони мо аз кӯдакистон cap карда, то мактаб, коллеҷ ва донишкада кори зиёде ба амал оварда мешавад. Аммо дар ин бобат камбудию норасоиҳои мо ҳам хастанд, ки дар шаклу зуҳуроти гуногун ба тарбияи насли наврас таъсири манфӣ мерасонанд.
Ҳайронам, ки рафтори баъзе ҷавононро мебинам, махсусан тарзи либоспӯшии онҳоро. Оё ин духтар ё писар фарзанди мост, ки аз ҷониби мо тарбия ёфтааст? Ман ин далелро сафед намекунам, ки баъзе духтарони мо либоси хоси миллати мо надоранд. Дуруст аст, ки либоспӯшӣ кори шахсии ҳар кас аст. Аммо дар либоспӯшӣ бояд фарҳанги эҳтиром ба арзишҳои қадимаи мардуми мо бошад. Дар ин бобат назорати падару модарон барои омма, махсусан, дар оила аҳамияти калон дорад.
Имрӯз барои аксари ҷавонони мо маъмулӣ шудааст, ки баробари озод шудан бо телефони мобилии худ банд мешаванд. Онҳо дар шабакаҳои иҷтимоӣ бозӣ мекунанд, суруд мешунаванд, филмҳо тамошо мекунанд, бо маълумотҳои гуногун шинос мешаванд. Оре ин чӣ айб дорад, асри техника, тараққиёт? Дуруст аст, ки дар ин кор ягон камбудӣ нест. Бояд иқрор шудан зарур аст, ки технологияҳои муосири иттилоотию коммуникатсионӣ, бахусус Интернет, сатҳи рушди моро ба чанд зина боло бурда, моро наздиктар ва осонтар кардааст.
Ҷавонони мо ин қадар ба телефонҳои мобилӣ ва интернет пайваст шудан баҳонае нест. Ин пеш аз ҳама ба саломатӣ ва маънавиёти онҳо таъсири манфӣ мерасонад.
Баъзе аз ҷавонони мо ба маълумоти мухталифе, ки дар интернет бо ҳадафҳои қаллобӣ ва ғаразнок паҳн мешаванд, ба осонӣ бовар мекунанд. Дар натича сафеду сиёҳ, неку бадро фарқ карда наметавонад, қурбони касе мешавад.
Агар ба гузашта, зиндагии бобою бибиамон назар андозем, дар оила ба тарбияи писарон таваҷҷуҳи хоса зоҳир мешуд. Писарро аз хурдсолӣ дар асоси он тарбия кардаанд, ки такьягоҳи оила, калонӣ, ҳимоятгари ҳоҳарон, инчунин пушту паноҳи Ватан бошад. Дуруст аст ки, зан - чароғи оила аст. Саломатӣ ва беҳбудии кӯдак аз бисёр ҷиҳат ба ӯ вобаста аст. Аммо дар таълим ба фарзандон ҳар ду ҷинс баробар диққат додан лозим аст. Дарвоқеъ, ба писарон бештар таваҷҷӯҳ кардан бамаврид аст. Зеро ҳеҷ гоҳ набояд фаромӯш кард, ки мардҳо кафолат медиҳанд, ки зан мисли зан роҳ равад.
Дар ин маврид набояд чунин ақидаро фаромӯш кард, ки агар падар оиларо таъмин накунад, тарбияи фарзандон халалдор мешавад.
Сабаби аслии ин ба таври оммавӣ ворид шудани силсилафилмҳо, клипҳо, наворҳо дар интернет, телефонҳои мобилӣ ва “маҳсулот”-и мухталифи даврони ҷаҳонишавӣ аст. Ҳоло дар ҷумҳурии мо барои муборизаи зидди «маданияти оммавӣ» ва корҳои номатлубе, ки боиси он мегардад, корҳои зарурӣ бурда мешавад. Аз ҷумла, дар вилояти мо, кумитаҳои занони вилоят, ноҳия ва шаҳр дар ҳамкорӣ бо ташкилотҳои дахлдор дар маҳаллаҳо ва муассисаҳои таълимӣ омилҳое, ки ба арзишҳои миллӣ, маънавиёт ва меъёрҳои тарбиявии мо таъсири манфӣ мерасонанд, корҳои тарғиботӣ ва ташвиқотӣ васеъ ба роҳ монда мешаванд.
Оила як маркази тарбиявӣ буда, ҷовидонии ҳаёт, саломатӣ ва идомаи наслҳоро таъмин намуда, арзишу анъанаҳои миллии моро барои наслҳои оянда ҳифз намуда, ҳамзамон ба камолоти насли оянда таъсири бевосита мерасонад.
Пас, талошҳои имрӯзи мо барои таҳкими оила, бахусус омода кардани ҷавонон ба ҳаёти оилавӣ то чӣ андоза муассир аст? Оё арӯсу домод бо дарки хуби зиндагии оилавӣ издивоҷ карданд? Умуман, оё мо метавонем оилаҳои мустаҳкам бунёд кунем? Рости гап, имрӯз мо дар бораи ҷавоби мусбат ба ҳамаи ин саволҳо каме фикр мекунем.
Дар баъзе оилаҳо баъди тӯй мушкилиҳои гуногун ба миён меоянд. Кор надоштани домод, сарвари оила буда натавонистан, таъмини рӯзгори оила ва надонистани арӯс аз муносибати хонаводагӣ назари рӯякии онҳоро ба истилоҳ оила мушкил месозад. Аз ин сабаб дар вилояти мо аксари ҷудошавии оилаҳои ҷавонанд.
Омили дигаре, ки боиси ҷудошавӣ мегардад, тамаъ ба сарвати мост. Мо барои духтаронамон ҳама чизро таъмин мекунем, онҳоро ба шавҳар медиҳем. Аммо баъзе духтарони мо бесаводанд, ба зиндагии оилавӣ омода нестанд, ба оилаи нав ва муҳити он мутобиқ шуда наметавонанд, ки боиси муноқишаҳои гуногун мегардад. Мо бояд худамон ин бемориро ба вуҷуд оварем ва баъд роҳи давои онро ҷустуҷӯ кунем.
Вазъиятхое, ки дар боло оварда шудаанд, гувоҳӣ медиҳанд, ки мо барои ба ҳаёти оилавӣ тайёр кардани ҷавонон ҳанӯз кори бисёреро анҷом додан лозим аст. Дар тамоми ноҳияю шаҳрҳои вилоят барои пешгири кардани чунин нуқсонҳо, пешгирӣ кардани никоҳҳо корҳои муайян ба ҷо оварда мешаванд. Аз ҷумла, таҳти шиори “Ба сӯи оилаи хушбахту солим” мунтазам сӯҳбату мизҳои мудаввар бо иштироки судяҳо, мутахассисони САҲШ, духтурон доир ба муқаддасоти оила, пойдории муҳити маънавӣ дар оилаҳо, аҳамияти издивоҷ.
Ҷавононро дар руҳияи муҳаббат ба Ватан, эҳтиром ба арзишҳои миллии худ, маънавиёт ва неруи баланд тарбия кардан қарзи ҳар яки мост. Махсусан, дар шабакаҳои интернетӣ паҳн шудани таассуби динӣ ва терроризм, дар зеҳни ҷавонон ҷой додани «фарҳанги оммавӣ», кӯшиши ба як тарзи зиндагӣ табдил додани онҳо, то ки ҷавонони мо ба доми ин бадиҳо наафтанд, ба фиребу найрангҳои онҳо кӯр-кӯрона пайравӣ кардан лозим аст, ки тафаккури худро бой гардонем, маҳорати дуруст ва оқилона истифода бурдани ахбороти интернетиро инкишоф диҳем. Ҷавонони мо масъунияти маънавӣ ва дарки ақидаву иллати бегонаро ташаккул намедиҳад ва вақте ки онҳо андешаи “ин хуб аст, ин бад аст” надошта бошанд, мо ҳеҷ гоҳ аз таҳдиди ҳамлаҳои иттилоотӣ, иллатҳои ифротгароӣ ки ба ҳаёт ва идеологияи мо дохил мешаванд халос шуда наметавонем.
Барои ба даст овардани натиҷаи мусбӣ дар ин бобат на танҳо омӯзгорон, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, ташкилотҳои кор бо ҷавонон, балки аҳли ҷомеаро низ бояд якҷо, бахусус, корҳои фаҳмондадиҳӣ ва тарғиботиро пурзӯр намоянд. Муҳити иҷтимоию маънавӣ дар ҳар як оила, бахусус маҳаллаҳоро беҳбуд бахшида, таваҷҷуҳ ва масъулияти падару модарро ба тарбияи фарзанд, ташкили пурмазмуни вақтҳои холии фарзандони онҳо зиёд кардан зарур аст. Муҳимтар аз ҳама, биёед фарзандони худро инсони солим ва комил ба воя расонем, ки аҷдоди хеш, таърих, Ватан, забони модарӣ, арзишҳои миллӣ, анъанаҳои муқаддасамонро эҳтиром кунанд.
Етмишбоева Ш, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд
- Просмотров: 325
Пас аз он ки бар тахти шоҳӣ нишаст,
Шукӯҳи Хуросон биёмад ба даст.
Наҷиби Борвар
Тоҷикон ва форсизабонони Хуросон ҳамчун миллати фарҳангсолор, соҳибихтиёр ва тамаддунофар дар имтидоди таърих ҳамеша саҳми басазои худро дар рушди тамоми соҳаҳои давлатдорӣ, зербинои љомеа, иқтисод, тиҷорат, илм, фарҳанг, адабиёт, меъморӣ ва ҳунар гузоштаанд.
- Просмотров: 4106
Аз рўзҳои аввали фаъолияти худ ба ҳайси Раиси Шўрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳбари навинтихобшуда Эмомалӣ Раҳмон ба маорифу фарҳанг, таъриху иқтисодиёт аҳамияти хосса зоҳир мекарданд. Дар ин самт марҳилаи нав оғоз гардида дар даврони соҳибистиқлолӣ барқарорсозӣ ва рушди самтҳои гуногуни ҷомеа дар сатҳи сиёсати давлатӣ қарор дода шуд. Инро мо бевосита дар ҳар паёму баромадҳои президенти кишвар мешунавему эҳсос мекунем.
Баҳри баланд шудани сатҳи маърифату маънавиёти мардум ва пешравии ҷомеа якчанд озмунҳо ташкил ва баргузор гардида истодааст. Озмунҳо дар байни аҳолии кишвар, аз ҷумла хонандагони муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ, миёна ва олии касбӣ, омӯзгорони ҳамаи зинаҳои таҳсилот, кормандони фарҳангу санъат, калонсолон, намояндагони касбу кори гуногун, дигар табақаҳои аҳолии кишвар ва ғайра баргузор гардида истодааст.
Ба хотири боз ҳам бештар ба омўзиши илмҳои риёзиву дақиқ ва табиӣ ҷалб намудани наврасону ҷавонон, олимону муҳаққиқон ва устодону омўзгорон ҳамасола озмуни ҷумҳуриявӣ таҳти унвони «Илм-фурўғи маърифат» роҳандозӣ гардидааст. Ин озмун таҳти cарпарастии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баргузор гардида, он бо мақсади рушди тафаккури техникӣ, тарғиби ҷаҳонбинии илмӣ, дастрасӣ пайдо кардан ба техникаву технология, тавсеаи ихтироъкорӣ ва навоварӣ, пайвасти илм бо истеҳсолот, ҷалби бештари хонандагону донишҷӯён ва дигар қишрҳои ҷомеа ба омӯзиши фанҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ, ҳамчунин дарёфт ва муаррифии истеъдодҳои нав дар ин самтҳо баргузор мегардад.
Бо мақсади ҷалби бештари донишҷўён ба корҳои илмӣ аз соли 2000 озмуни ҷумҳуриявии донишҷўёни муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ «Донишҷў ва пешрафти илмию техникӣ» аз нав барқарор гардид, ки ҳар сол дар ин озмун 50-60 корҳои илмӣ муҳокима ва қадршиносӣ карда мешаванд. Инчунин баргузории озмунҳои гуногун ба хотири дарёфту рушди истеъдодҳо дар ҷодаи илму маориф, ба мисли озмуни «Олими сол», «Омўзгори сол», «Мураббии сол», озмун дар ҷодаи баланд бардоштани завқи китобхонии насли наврас ва ҷавонон зери унвони «Фурўғи субҳи доноӣ китоб аст» ва дигарҳо аз пешрафти соҳа шаҳодат медиҳанд.
«Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст» - низ таҳти cарпарастии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ — Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ташкил гардида, барои баланд бардоштани завқи китобхонӣ, тақвияти неруи зеҳнӣ, дарёфти чеҳраҳои нави суханвару сухандон, арҷ гузоштан ба арзишҳои миллию фарҳангӣ, инкишофи қобилияти эҷодӣ, таҳкими эҳсоси худогоҳию худшиносӣ ва рушди ҷаҳони маънавии тамоми сокинони кишвар заминаи асосӣ хоҳад буд.
Озмуни ҷумҳуриявии «Тоҷикон» — оинаи таърихи миллат» дар соли 2023 ба ифтихори 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров бо мақсади арҷгузорӣ ба таърихи пурифтихори миллати тоҷик, омӯзиши амиқу ҳамаҷонибаи корномаҳои шоистаи ниёгони халқамон дар тӯли таърих, тақвияти ҳисси худогоҳӣ ва худшиносии миллӣ, эҳёи ҳофизаи таърихӣ ва ба ҳамин роҳ шинохти беҳтари нақши миллати куҳанбунёду фарҳангсолори тоҷик дар рушди тамаддуни инсоният, ки бо далелҳои раднопазир ва бо такя ба сарчашмаҳои илмиву таърихӣ дар китоби мондагору пурарзиши академик Бобоҷон Ғафуров «Тоҷикон» ва дигар асарҳои таърихӣ инъикос ёфтааст, баргузор гардидааст.
Озмуни ҷумҳуриявии «Тоҷикистон – Ватани азизи ман» низ, таҳти cарпарастии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ — Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баргузор гардида, он бо мақсади дарёфти истеъдодҳои нав дар соҳаи санъати мусиқӣ ва сарояндагӣ, рассомӣ ва дизайн, баланд бардоштани маҳорати касбӣ ва эҳсоси зебоишиносӣ, тақвияти ҳунари баланди иҷрокунандагӣ, таблиғ ва эҳёи ҳунарҳои мардумӣ, муаррифии фарҳанги волои миллати тоҷик, эҳтиром ва арҷгузорӣ ба суннатҳои неки аҷдодӣ, боло бурдани сатҳи касбии асарҳои нави мусиқӣ, офарандагӣ, интихоби намунаҳои беҳтарини оҳангу суруд, коллексияҳо ва асарҳои рассомӣ баргузор мешавад.
Озмунҳое, ки тӯли якчанд солҳо мунтазам мегузаранд, бо баробари ташаккул ёфтан, мукаммал шуда, сол аз сол номинатсияҳо, ҷойҳои ифтихорӣ ва маблағҳои мукофотҳо зиёд шуда истодаанд.
Ҳамин тавр, ҳамаи гуфтаҳои дар боло оварда шударо хулоса намуда гуфтан зараур аст, ҳамаи кӯшиш ва ғайратҳои Ҷаноби олӣ баҳри гул – гул шукуфоии ҷомеа мебошад, ҳамаи нишондиҳандаҳо, кӯшиш ва маблағҳое, ки баҳри ташкили ин озмунҳо сарф мегардад ҳамаи моро водор мекунад бидуни озмун низ мо аз тоҷик ва Тоҷикистонӣ будани хеш фахр кунем. Дар назар аст, ки ба ҳамаи ин озмунҳо дар сатҳи зарурӣ ширкат варзем ба ҳамаи ҳадаф ва ғамхориҳои падаронаи Пешвои миллат хоҳем расид.
Миллати тоҷик дар тӯли қарнҳо фарҳанг ва таърихи бою қавӣ дорад. Инчунин дар давоми соҳибистиқлолӣ низ ба бисёр дастовардҳои назаррас ноил гардидааст, аз ин рӯ баҳри ҷавонон, наврасон ва умуман тамоми қишри ҷомеа месазад, ки ин нуктаро хуб дарк намоянд. Ҷомеае, ки ба фарҳангу таърих ва илму маориф таваҷҷӯҳ мекунад, ба оянда, ҳастӣ ва пойдории миллат ғамхорӣ мекунанд.
Маҳмудова Ф.М., омӯзгори кафедраи саноати сабук ва нассоҷӣ
- Просмотров: 322
