Сохти сиёсии  ҷаҳони имрӯз куллан тағйир ёфта истодааст, ки кишварҳои абарқудрат вазъи давлатҳои хурдро ноором сохта аз ин амалашон даромади муфт ба даст оварда истодаанд. Аз зумраи баъзе аз давлатҳои носипосе, ки ба дустии мо бо нигоҳи душманона назар мекунад ин Қирғизитон мебошад аз лаҳзаи ба сари қудрат омадани роҳбарияти наваш Содир Жапаров ва зердастонаш доим бо баҳонаҳои хурду бузург муносибати байни ду давлати ба ҳам дӯстро ба муносибати душманона табдил дод. Аз рӯзҳои аввали ба сари қудрат омаданаш бадхоҳиро оғоз намуд. Минтақаҳои ҳассоси наздисарҳадии кишвараш  ки бо  Тоҷикистон ҳаммарз мебошад андешаи ғаразнокро дар ин ҷо ворид намуда онҳоро маҷбуран ба зидди ҳамсояи худ ба ҷанг даъват намуд.Мақоле ҳаст “Гургзода гург шавад гарчи бо одамӣ бузург шавад” ин хислати носипосии ин ҳукумати кунунии қирғиз  ба ҳисоб меравад. Куҷо одаме, ки аз зери панҷара ҳоким шуд, боадолат буда метавонад? Ин воқеист ки ғарази бади худро вориди ҷамъият месозад ва аз он манфиат мебарад. Ҳангоми баромади худ Содир Жапаров дар 77 –умин иҷлосияи  Созмони Милали Муттаҳид боз Тоҷикистонро гунаҳкори асосии сар задани муноқишаҳои наздисарҳадӣ номида аз созмонҳои бонуфуз кӯмак талаб намуд. Мехоҳад ҳариси чашмтанг аз ин созмонҳи умумиҷаҳонӣ низ манфиат ба даст оварад. Вой бар ҳоли чунин як бесавод. Мардуми мутамаддини ҷаҳон ба афсонаҳои ӯ бовар намекунанд, зеро онҳо Тоҷикистон ва саҳми арзандаашро дар бартараф намудани масоили глобалӣ хуб медонанд. Баромади роҳбарияти кунунии қирғиз боз беандеша ва курбинона рафтор намудани онҳоро дар сатҳи ҷаҳонӣ муаррифӣ намуд. Кишвари азизи мо Тоҷикистон доим бо дипломатияи сулҳҷӯёнаи худ барои чунин кишварҳои  носипос намунаи ибрат мебошад.Бигзор онҳо омӯзанд ва сабақ гиранд. Ба туҳматҳои хушку холии ӯ ҳеҷ кас бовар намекунад.Таърих гувоҳ аст, ки миллати тоҷик ҳамеша дар роҳи ҳимояи марзу буми хеш фидокор мебошад ва ҳеҷ гоҳ ба кишвари бегона даст дароз накардааст, зеро онҳо гузаштагони Рустами Достон ва Исфандиёри Руинтан мебошанд на аз кучманчиён.

Норов Исматулло, ассистенти КЗД ва Ҷ   

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 0 маротиба

Он ҳодисаҳое, ки имрӯз дар қаламрави Тоҷикистону Қирғизистон ба вуқуъ пайваст, на танҳо дили бошандагони ин халқу миллатро , балки ба тамоми аҳли оламро ба таппиш овард. Ҷанг – ин мафҳуми воҳимаангезу хавфнок тамоми мардуми кишварро ба таҳлука андохт. Саволе ба миён меояд, ки сабабгор ва саркарда кист. Шояд ин саволро на танҳо тоҷикону қирғизон, балки тамоми бошандагони сайёра дода бошанд? Биёед зери ин савол аниқ андеша кунем ва ҳақиқати ҳолро бояд рӯйи об барорем. Тайи чандин сол ин хел ҳодиса кам-кам ба вуқуъ пайваста буд, ки аз рӯйи далелҳо тоҷикон таҳаммулгароиро сабақ карда, бародарони ҳамсояро, ки шӯрангезони худро доштанд, барои нарехтани хуни бегуноҳ роҳи сулҳу рафоқатро пеш гирифтанд. Аммо ин рафтор ба он шӯрангезони “ноодам” ибрати маънавӣ нагардиду нафсонияту молпарастӣ бар онон ғалаба кард. Чуноне, ки Лоиқи бузург гуфта буд:

Торих гувоҳ аст, ки дар ҳеҷ замоне,

Тоҷик ба хоки дигаре аз сари кина

Бо ҳамҳамаю дамдама лашкар накашидаст.

Торих гувоҳ аст, ки дар арсаи торих,

Тоҷик зи роҳи ҳасаду ҷаҳлу таассуб

Бар фарқи саре найзаю ханҷар накашидаст.

Ин халқи бономусу баландфарҳанг ҳама умр дар машриқу мағриб дар ҳама иқлим на бо шамшеру яроқ, балки бо фитрату ҳикмат муаррифӣ гардидаст. Ин ҷангҷӯёни нобакор ҳам ба миллати худ ва ҳам ба миллати тоҷик доғи ношустанӣ оварда, сабабгори хунрезии мардуми бечораву бегуноҳ гардиданд.

Эй бадкорони беандеша оё шумоён модар, ватан надоред? Чӣ зарурат ба ин тирпаррониву яроқфишонӣ? Оё ҳайф нест, модарон хуни ҷигар хуранду фиғони онон ба кайҳон расад? Наход инсоният бо дидани хуни бегуноҳон, барои расидан ба мақсадҳои нохалафу нафсонияти хеш марги дигаронро бихоҳад, номи авлодиро ба пастӣ бибарад. Пас, агар ин хел бошад, нашояд ниҳад номатон одамӣ. Биёед эй мардум, ҳама аз як гиребон сар барорему нагузорем, ки дигар нолаи сӯзноки ҷигарбандони мо дили одамиятро реш гардонад. Бас аст ҷанг, бас аст душманӣ! Мо як замин, як сайёра ва як ҳаво дорем, Онро бояд қадр кард!

Муллоусмонова Г.Ғ., устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 386 маротиба

Аз хабарҳои иттилоотӣ маълум аст, ки Президенти Қирғизистон Садир Жапаров, аз ҷумла ба суханронии ӯ дар Созмони Миллали Муттаҳид обро лой карда, ба мисоли мақоли халқӣ  “аз об хушк баромадан”-ӣ аст.  Аммо худ ҳамагон шоҳиди онанд, ки саркарда ва омодагиҳои ҷангӣ аз куҷо сар шуду ба чӣ ҳолат омада расид. Акнун пас аз чунин суръат гирифтани кор об ба сари мардуми тоҷик рехтан ва сабабро ба сари мардуми оддӣ бор кардан чӣ шояд?

Худ мардуми қирғиз хуб медонанд, ки саркардагони ҷанг кистанду низоангезандагон чӣ мехоҳанд ва ба чӣ корҳо қодиранд. Ин ҷо бояд ҳақиқатро пеша кард ва мисли тарсу на сангро  ба сари касе кӯфт, балки мардона хатогиҳоро дарк карда, онро бояд ислоҳ кард.

Ба ҷойи он ки фарҳангу тамаддуни халқи худро баланд бардошту сулҳу амниятро пеш гиранд, он роҳбарони миллати қирғиз роҳи разолату бӯҳтонро интихоб карданд. Акнун оё аз хуни рехтагон ором шудед, эй саркардагони ҷанг?  Макону молиятхоҳии ҳамсоягон аз таърих ба мо тоҷикон хуб маълум аст ва он носозиҳо ва ноадолатиҳоие, ки дар арсаи таърих халқи азиятдидаи тоҷик ба сар гузаронида буд, худ таҷрибаи зиндагиро қавӣ гардонид. Акнун миллати тоҷик ҳарчанд, ки ҷангу адоватро нахоҳад ҳам ба сари миллати худ истодагариро хуб медонад ва ҳувияи мадонагию ватандустиро аз азал ба ҷо меорад. Он амнияту ваҳдат ва истиқлолияти бадастовардаи худро нигоҳ медорад. Имрӯз тоҷикон бо сарвари баландтинату оқилу доно, яъне Президенти худ Эмомалӣ Раҳмон фахр менамояд ва боварӣ дорад, ки ояндаи ин кишвари куҳанбунёд дар ҳифзи мардони боиродаву баландмақом қарор дорад.

Муллоусмонова Г.. устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд 

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 451 маротиба

Дар як навори видеоӣ шоҳиди баҳси вакили парлумони Ҷумҳурии Қирғизистон Адахон Мадумаров бо роҳбари Кумитаи амнияти давлатии ин кишвар Қамчибек Ташиев гардидам, ки ин вакили мардумӣ аз ин пеш ҳам аз корбарии Қамчибек  Ташиев комлан розӣ набуд. Ин навбат низ Мадумаров иқрор шуд, ки ҷангро бо Тоҷикистон ҷониби ҳамсоякишвар не, балки мо қирғизон бо супориши бевоситаи Камчибек Ташиев оғоз кардем ва боз шарм надошта эълон мекунем, ки тоҷикон ҷангро шуруъ карданд. Бале ин ҳақиқат аст, ки худи сокинони наздмарзии ҷониби Қирғзистон дар суҳбатҳо иқрор шудаанд. Агар ин овозаҳо ҳақиқат намедошт, ҳамаи сокинони наздимарзии Қирзистон пеш аз шурӯи низоъ манзилҳояшонро тарк намекарданд. Ин мо мардуми соддадил, бекинву беғаш, ки ростиро пеша мекунем, ба ҳамаи гуфтаи рақибон танҳо “хуб” мегӯем. Бубинед ҷанг барои ҳар ду тараф чи қадар хисороти калони ҷониву моддӣ расонд. Аз  н амал кӣ суд дид? Танҳо ашки модарону хоҳарон рехту садҳо хонадон аз ҳар ду тараф мусибатзада шуд. Оташи кинаву адоват, бадниятӣ боз аланга гирифт. Ҳар як пайвандоне, ки ба сараш мусибат меояд, ба саркардагони ҷанг лаънат мехонад.

Аммо аламовар он аст, ки роҳбарони ҳамсоякишвар инро ба хубӣ дарк намекунанд. Нутқи “пурмӯҳтаво”-и роҳбари давлати Қирғизистон  ҷаноби Содир Ҷаппаров дар ҷаласаи навбатии Созмони Миллали Муттаҳид хеле бепоя, бесамар ва ангезандаи кинаву адоват байни ду миллати дуст гардид. Магар мешавад беисбот гӯи ки ҷангро Тоҷикистон шурӯъ намуд ва он миллат таҷовузкор аст. Ин баҳодиҳии як нафар лидери миллат метавонад садҳо аҳдро шиканад. Мо- тоҷикон дар ягон давру замон бе сабаб ба сари ягон миллат ханҷар набардоштем, балки то метавоема дар фазои ҳусни ҳамҷавори зиндагӣ мекунем. Миллати Қирғиз дар масири таърихи начандон дури худ бисёр чизҳоро аз мо омӯха аст, ки инро шоирону нависандагони қирғиз борҳо дар эҷоду гуфторашон тасдиқ кардаанд. 

Навиштаҳоро бо як байти шоири ворухӣ Назрулоҳҳи Азизиён  ки гуфтааст:

Чӣ даъвии асолат мезанӣ, эй хонаат бар дӯш,

Туро мо мечаронидем, ту гову ҳам хари моро.

Абдусабур Абдуваҳобов

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 361 маротиба

Солҳои охир бинобар  ҳуҷумҳои ногаҳонии Қирғизистон ба маҳалҳои назди сарҳаддии  Тоҷикистон аҳолии ин қисми мамлакат доимо хавотир зиндагӣ мекунанд.  Ва рӯзҳои аз 15-ум то 17-уми сентябр  қувваҳои низомиии Қирғизистон дар маҳалҳои назди сарҳаддӣ ҳуҷум оварданд. Дар натиҷа аҳолии назди марзӣ талафоти ҷонӣ доданд. Дар расонаҳои хабарӣ омадааст, ки 14 сентябр Қирғизистон  барои дастгоҳҳои бе сарнишин- байрақдорҳое ки аз Туркия гирифта буд, база ташкил кард. Президент Содир Ҷапаров пеш аз ба вохӯрии ШОС ба Самарқанд рафтан, ба ин база, ки дар наздикии сарҳад буд,  ташриф овард. Ин далели он аст, ки сарҳадвайронкунӣ тасодуфӣ набуда, аз рӯи нақша буд. Намояндагони худи Қирғизистон  ба расонаҳо навиштанд, ки шаби 15 -уми сентябр нисфи шаб  мардҳои низомипӯш бо як мошин яроқ омада, мардуми назди сарҳадро барои ҳуҷум ба ҳудуди Тоҷикистон таклиф намуда, 5000 соми пул ваъда карданд.Дар ҳолати саркашӣ ба онҳо марг таҳдид мекард. Онҳо бесарнишинҳои туркиро дар ҳудуди Тоҷикистон санҷиданд. Дар натиҷа мардум талафоти калон дод.Ин ҷангро низомиёни қирғиз босардории Қамчинбек  Ташиев сар карданд. Ӯ       раиси кумитаи амнияти Қирғизистон буда, нисбати Тоҷикистон хусумати калон дорад. Ҳаргоҳ  вазъияти дохилии мамлакат бад шавад диққати мардумро ба воқеаҳои марзӣ мекашад. Ин дастаи қаллобон боз шарм надошта, Тоҷикистонро барои сарҳадвайронкунию ҳаҷум муттаҳам мекунанд. Баъди бо намояндагони мақомоти иҷроияи вилояти Суғд ва Раиси Амнияти Миллӣ вохӯрдан ба оташбас розӣ шуданд, вале аҳдшиканона боз ҳуҷум карданд.

Рӯзи 20 – уми сентябр Президенти Қирғизистон Садир Ҷапаров аз минбари СММ дар ҷаласаи ассамблеяи генералӣ баромад карда, эълон кард, ки Тоҷикистон ба Қирғизистон ҳуҷум кард ва онро агрессия номид. Ӯ арз намуд, ки мо даъвои сарҳаддӣ надорем.  “Мо ба ҳуҷуми Тоҷикистон бояд ҷавоб диҳем. Мо замини дигаронро забт кардан намехоҳем ва ягон ваҷаб хоки худро ба дигарон додани ҳам нест.” Аз СММ даъват ба амал оварар асоси меъёрҳои байналмиллалӣ д, ки Қирғизистон тайёр аст, тавассути миёнравии созмонҳои бонуфузи байналмиллалӣ бо Тоҷикистон гуфтушунид кунад.

Агар ҳамин тавр аст, чаро мувофиқаҳои байни Тоҷикистону Қирғизистонро нодида гирифтанд. Ин ҳуҷуми онҳо бори аввал нест- ку?

Аз ин рафтори онҳо бармеояд, ки онҳо шарики бозиҳои хавфноки давлатҳое ки дар Осиёи Миёна манфиатҳои геополитикӣ доранд мебошанд. Тоқати одоби ҳамсоягиро ба ҷо овардану ғами мардумро  хӯрданро низ надоранд.

Шиорашон ҳама “Ҳама сӯзаду кабоби қаландар пазад аст!” Ба ҷои ин гуна хархашаҳо ғами халқашонро хӯрунд беҳтар буд. Ин фитнаҳои сарони Қирғизистон мардуми тоҷикро ба ташвиш овардааст. Чӣ қадар аз ҷабри онҳо ҷавонҳои паҳлавони  мо ҷон нисор карданашон мумкин аст? Онҳо чунон аз ҳадди одоб гузаштанд, ки ҳатто масҷид, ки ҷойи муқаддас аст. Тирборон карда, чӣ қадар аҳолии бегуноҳро куштанд. Мардуми тоҷик ба бӯҳтони онҳо дар ҳаққи сардори давлат, тартиботи давлатӣ дар мамлакат ягон шикоят  надорад. Давлатро дастгирӣ мекунад.

Баҳои воқеъбинона ба ин қазия аз тарафи  вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон дода шудааст. Созмонҳои байналмиллалиро мо ҳам даъват менамоем, ки ба ин масъала  объективона муносибат карда, бо назардошти манфиати тарафҳо муносибат кунанд. Марзу буми фарзандони шуҷои Ватан ҳифз карданду боз хоҳанд кард. Ин бофтаҳои бардурӯғи Қирғизистон ошкор хоҳад шуд!

Муътабар Ғозиева, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 415 маротиба

Бо он ки ҷониби қирғиз ҷангро худ оғоз бахшиду имрӯз аз минбарҳои баланд, Тоҷикистонро  роҳбари давлаташ Содир Ҷаппаров таҷовузгар меномад, бояд муборизаи беамон бурд. Магар Содир Ҷаппаров  як бор мӯшикофона таҳлил намекунад, ки чаро низоъ сар зад. Магар куштори бегуноҳи мардум, ки рӯи сӯи маҷид мерафтану ё ба беморхона барои мубориза ба зиндагӣ  ҳадафи тир ноҷавонмардона гаштан бас набуд. Агар Содир Ҷаппаров хирад медошт, ҳар сухани гуфтаашро дар мизони тафаккур бар мекашид. Ин ҷо бар рағми суханони   ин президенти маҳбусӣ суханҳои  Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро меорем, ки дар ҳаққи ҳамсоягон гуфтаанд: “Мардуми Тоҷикистон натиҷаи дахолати доираҳои манфиатдори хориҷиро, ки боиси сар задани ҷанги таҳмилии шаҳрвандии солҳои 90-уми асри гузашта, ба ҳалокат расидани беш аз 150 ҳазор нафар ва ятим мондани зиёда аз 50 ҳазор нафар кӯдакон гардид, ҳаргиз фаромӯш намекунанд.

Бинобар ин, мо, ки чунин таҷрибаи талхи таърихӣ дорем, ҳеҷ гоҳ ба масъалаҳои дохилии ҳамсояҳои худ дахолат намекунем ва дар муносибат бо онҳо ягон ҳадафи ғаразнок надорем.

Мо ҳамеша ҷонибдори он ҳастем, ки дар кишварҳои ҳамсояи мо сулҳу оромӣ ва суботи сиёсӣ ҳукмфармо бошад ва мо тавонем, ки бо онҳо дар фазои ҳамсоягии нек ва ҳамкории созанда зиндагӣ кунем”. Ҳамин гуфтаҳо кифояткунанда аст, ки Содир Ҷаппаров ва кулли мубаллиғони қирғизӣ шарм доранд.

Абдусабур Абдуваҳҳобов

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 347 маротиба

Ноқобилони даҳр ба мақсад намерасанд,

Дунё ҳамеша дар талаби марди оқил аст.

   Асрҳо мегузаранд,  аммо разолат, ҷаҳолат, худбинӣ ва носипосӣ дар ростои ҳамсоядорӣ аз ҷониби қирғизи ҷангҷуй абадан дар таърих бо хати сиёҳ сабт хоҳад шуд!!!

    Шумо дар китоби  таърих абадан варақи сиёҳро эъҷод намудаед, ки сари хами фарзандону ояндагонатон аст ….!

     Шумо ба намунаи ҳамзистии Тоҷику Қирғиз бо амалҳои  муғризона ва ношоиста доғ овардед.

    Таърих гувоҳ аст, ки қирғиз аз Сибир таввасути доманакўҳҳои Олтой  ва баъдан ба минтақаҳои ғарбу ҷануб ҳаракат карда ба ҳудудҳои Қирғисистони кунунӣ расидаанд. Мусаллам аст, ки ҳудуди кунунии Қирғизистон бо далолати зиёди таърихӣ меҳани аслии ориёиҳо будааст. Мо борҳо аз амалҳои ғайриинсонӣ, бешарафию риоя накардани оини ҳамсоядорӣ ва дағалона вайрон намудани созишҳои қаблан имзошударо аз ҷониби сарҳадбонони қирғиз дидаву гунидаем, ки ба ҳайси як тоифаи инсонкуш  муаррифи шудаед.

- Магар шумо оне нестед, ки дар асрҳои 16-18 дар ҷангҳо шикаст хўрда ҳамчун гурезаи иҷборӣ ба сарзаминҳои тоҷикон аз ҷумла Фарғона, Рашт( қаротегин) Мурғоби Бадахшон ва дигар минтақаҳо паноҳанда шудед!?

- Як бор ба сарчашмаи таърихии муаррихи тоҷик дар асри 17, Маҳмуд ибни Валӣ дар китоби «Баҳр ул асрор фи маноқиб –ал –ахйёр» оварда шудааст, ки шаҳрҳои Андиҷон ва Ош ҳамчун шаҳрҳои ободу зебо ва бостони будаанд, ки дар солҳои 30-40-и асри 17 қирғизҳо дар Ош ва атрофи он сокин набуда, дар гўшаву канории он тохту тоз мекардаанд. 

- Шумо насли ноогоҳи қирғиз китобҳои илмӣ ва таърихиро варақ зада хоне два бояд джонед, ки миллати Тоҷик вориси Сптамен, Деваштич, Шераку Муқаъна Темурмалику, Восеъ аст, ки барои ҳифзи зарра зарра хоки Ватан  ҷони худро сипар ва аз устухони хеш сутуни ҳифзи сарҳад месозад!

    Мо ҳар нафас муттаҳидтар, бедору огоҳтар ва дар роҳи ҳифзи арзишҳои миллат усутвору қавитар мегардем.

 Мо шеваи ҳамбастагӣ ва якдиливу яктаниро дар ростои ҳифзи музаффариятҳои Ватан аз гузаштагони бо ору номусамон омўхтаем ва ҳифзи сарҳад барои мо ҷойгоҳи муқаддас ва майдони нангу ори Ватандорӣ аст.

  Дасисаҳои бемаврид, ҳаракатҳои ҷинояткорона, амалҳои зишту нангин, ҳамлаҳои ноҷавонмардона, таҳрибкорона ва доғ овардан ба ҳусни ҳамсояги дар вақтҳои наздик шуморо дар миёни замону ҷаҳон шармсор ва сархаму бе иззат гардонидааст.

  Тамоми уҳдадориҳои байналхалқиро бо истифода аз амалҳои ғайриқонуниатон вайрон намудаед.

 Шаҳрванди солдимфикр қирғиз аз амалкардаи нангини шумо дар тааҷуб аст, охир оини ҳамсоядорӣ риолати бузур аст. 

 Аз ҷониби афсарони шумо ҳамла ба шаҳрвандон, занон, ноболиғон, муйсафедон, занони ҳомила, мардуми осоишта, оташ задан ва харобу валангор кардани амволи марудм  ваҳшонияти гушношунид ва амали нобахшиданист !

 Афсарону сарбозони Тоҷик бо баҳои ҷони ширин худмарзу буми Ватани соҳибистиқлолро аз ҳуҷуми муасалаҳона, аҳдшиканона ва номардонаи неруҳои низомии Қирқиз ҳимоят кардаанд. Сари таъзим ба афсари Ватан !!!

   Шарофати кулли Тоҷикистониён дар он аст, ки якдилона амалҳои нангини шуморо маҳкум мекунанд, зеро хиради азалии халқи Тоҷик аст, ки барои дифо аз забону ватану марзу буми худ ҳамеша омода аст. 

Насли огоҳу ватандўсти тоҷик аз тифли гаҳвора то пири хирад дар роҳи ҳифзи марзу буми Ватан ғамхору чашмбедор ҳастанд.

   Мо ҳаргиз мардуми шарифи Тоҷик таърихан ва табиатан мардуми ҷангуҷуй ва ғосиб набудаем ва дар фазои оромию ҳамдилӣ зиндагӣ намудан, пос доштани ҳақи ҳамсоя, эҳтироми хурду бузург, шунидани панду насиҳати бузургон, эҳтироми арзишҳои миллӣ, нигоҳ доштани шарофати таърихии ҳазорсолаҳои худ, арҷ гузоштан ба неъматҳои истиқлол, ҳифзи марзу бум, забону расму оини миллӣ ва эҳтироми арзишҳои умумибашарӣ то ба имрўз умр ба сар бурдаву ин оини некро ба ояндаҳо ба мерос мегузорем.

   Рисолати таърихии мо имконият намедиҳад, ки  ғосибу роҳзан, мунофиқу вайронкор ва палиду бефаросат бошем

Мо дорои қудрати бузур ҳастем !

Мо шарофтаи ҳар як фарзанди огоҳи миллатро пос медорем !

Арзиши Истиқлолу озодӣ барои мо муқаддас аст !

Пойдевори давлатдории Тоҷикон то абад мустаҳкаму пойбарҷост !

Дар роҳи ватандорӣ камари мустаҳкам ва қадамҳои устувор дорем !

Зиҳи Тоҷикистони соҳибистиқлол !

Поянда бод Ваҳдати миллӣ !

      Ҳар касе ҳамсояро дилхаста кард,

  Ҳақ дар ҷаннат ба рўяш баста кард !

    Ширинбекзода Садриддин Авазбек

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 376 маротиба

ТАНГЧАШМОНИ ТАНГНИГАР

Марди жӯлидамӯ, кӯҳанпӯш, ки дар пойҳояш  ҳатто пойафзол надошт, дар канори саҳрои тасфони домони деҳаи Чилгазӣ малулхотир нишаста буд. Аз куҷое марди болоқад савори аспи саманд наздаш пайдо шуд ва чанд дақиқа болояш сукут кард ва аз ҳоли мард пурсон шуд. Ӯ канда - канда бо забони қирғизиву ӯзбекӣ вазъияташро фаҳмонд. Айён шуд, ки муҳоҷир асту аз шаҳри дур омадааст, то қути лоямуте ёбад ва худрову фарзандонашро, ки дар маҳаллаи Равот муваққатан  сукунат дорад, аз марг наҷот диҳад. Ҳиси раҳм боло гирифт ва мард ӯро ба хонааш даъват кард, меҳмондорӣ намуд ва таклиф кард, ки ҳамроҳаш ба боғдориву чорводорӣ машғул шавад. Мард ваъда ҳам  дод, ки дар саргаҳи замин хона ҳам бунёд карда медиҳад. Ҷавонмарди қирғиз, ки Юлдош ном дошт, аз ин таклиф  хушҳол шуда, бо андаке савғои  дӯсти ғамхори тоҷикаш сӯи наздиконаш  рафт ва чанде нагузашта бо оилааш ба назди хонаи марди маҳаллӣ кӯчид.  Фарзандонашро ба мактаби деҳа дод, ҳамсараш корҳои рӯзгордоиро аз бонуи хонадони дӯсти тоҷикаш ёд гирифт. Худаш ба кори деҳқониву чорводорӣ паҳлӯ дар паҳлӯи фарзандони тоҷикаш софдилона саъй варзид. Аз байн солҳо гузаштанд, чанд сад қирғизоне, ки бо нияти чорводорию деҳқонӣ  барои кор ба заминҳои оилаҳои тоҷикон омада буданд, ҳамагӣ аз қитъаи Равот, ки заминҳои меросии мардуми тоҷик буд, соҳиби замину хонаву дар шуданд. Азбаски давлати шӯравӣ ҳукмрон буд, касе ҳатто фикр ҳам намекард, ки рӯзе ин пораи замин ва дигар заминҳои дар ҳудуди шаҳру ноҳияҳои Исфара, Бобоҷон Ғафуров, Ҷаббор Расулов, Рашт, Ҷиргатол буда ба Ҷумҳурии Қирғизистони ҳамсоя мегузарад.  “Юлдоши қирғизи тоҷикшудаи мо” ҳамин тавр мегуфтанд, хонадони амаки Абдунабӣ – саркор пас аз ду сол мисли дигар қирғизони соҳибиқбол соҳиби хонаву дар гардиданд.  Пайвандии хонадон ба ҳадде мустаҳкам гардид, ки онҳо бе якдигар обе ҳам наменӯшиданд. Фарзандони Юлдош дар беҳтарин муассисаҳои олии касбии шаҳри Фрунзе ҳозира (Бишкек) савод ва касб омӯхт. Дар ин миён ҳам Юлош ва ҳам дӯсти тоҷикаш, саркори номии хоҷагии “Боғистон”  Абунабӣ саркор бо амри тақдир ин дунёро тарк гуфтан. Бо рафтани онҳо риштаҳои дӯстии пайвадони тоҷику қирғиз ҳам оҳиста канда шуд.

Азбаски аксари заминҳои ҷамоати деҳоти Чилгазӣ корам асту дар гардиши кишоварзӣ қарор дорад, роҳбарияти шаҳр 15 сол пеш аз сарҳади байни тоҷикону қирғизон барои мардум қитъаи замини наздиҳавлигӣ ҷудо намуданд. Наздики сад хоҷагӣ манзил бунёд карда он ҷо кӯчиданд.  Аммо дар тӯли ин солҳо ҳоли онҳо хеле ва хеле табоҳ аст. Зеро мардуми “таҳҷоӣ”, онҳое, ки замоне подабон буданду ҷои зист надоштанд, бо гузашти анқариб панҷоҳ сол имрӯз даъво мекунанд, ки ин ҷо макони онҳост. Тавре Сайфуллоҷон фарзанди Абдунабӣ саркор мегӯяд мо худи забонкӯтаҳ барин бо онҳо муомила мекунем. Сари чанд вақт аз пушти об, ҳезум, чаронидани мол бо ҳам вориди баҳс мешудем.  Чархи гардонро бубинед – мегӯяд Сайфуллоҷон- қирғизоне, ки замони аз лӯлӣ бадтар зиндагӣ мекарданд, соҳиби заминҳои калони обию чарогоҳӣ ҳастанд ва баъзе аз модарону хоҳарони мо, ки имрӯз ба мардикорӣ шуғл меварзанд бар ивази 60 – 70 сомонии кори рӯзбайъ хонаю дари онҳо мерӯбанд, ҳатто ҷомашӯи мекунад. Косаи сабри сокинон лабрез буд, ки шаби 15 сентябр як гурӯҳ аз аскарон бо ҳамроҳии сокинон ба маҳалла шабехун зада, хонаҳои моро оташ заданд ва бо танку тӯп онҳоро ба замин яксон карданд, ки миёни онҳо набераи Юлдошамаки қирғизи тоҷикушуда ҳам буд. Охир чӣ тавр алам накунад, дар як вақти кӯтоҳ се нафар аз ҳаммалаҳоро, ки риштаи дӯстӣ доштан аз даст додем, ман ва аҳли оилаам бо ҷумлаи наздик ба 16 нафар бесарпаноҳ мондем. Ҳатто ҳуҷҷатҳо ва як миқдор пуле, ки ба нияти тӯй захира карда будам, дар оташ сӯхта нобуд шуд. Ҳоло ҳайронам корро аз чӣ шурӯъ намоям. Ҳамаи аҳли хонадон дилмонда, дубора хоҳиши баргаштан ба мавзеи “Дӯстӣ” надоранд. Аз амали ноҷавонмардонаи аскарону сокинони қирғиз чунин хулоса баровардан мумкин:  Ба нафаре, ки рӯзе некӣ кардем, имрӯз моро аз поямон меқапад. Магар аз ин ноодамӣ бадтар чизе ҳаст.

ДИЛИ ОДАТ КАРДА БАЛОИ ҶОН

Ба назар чунин менамояд, ки қирғизон хӯйи хунхуриашон, ки омад зуд монанди саг арғамчини дар гарданашонро бударо бо дандон хойида новобаста ба фармони соҳибонашон сӯи издиҳоми бегуноҳ бо нияти газидан медаванд. Ҳодисае, ки санаи 14 сенябр дар минтақаи КЕХ-и ҷамоати деҳоти Ворух рух дода, айнан чунин ҳолро мемонад. Вақте онҳо ба сӯи сарҳадбонони мо тир мекушоянду ду нафарро ба марг расонида 5 нафарро ярадор месозанд, дар посух ҷавоби сазовор мегиранд. Аз ин ҳолат қумандоҳои бадхашми қабилаи манқуртон лашкари зиёдеро, ки қаблан тарҳрезӣ карда буданд зиди мо мешӯронанд. Онҳо гумон доштанд, ки сарбозони далеру шуҷои мо дар ғафлат мемонанд, аммо тирашон хок хӯрд.  Бо иродаю қувваи сарҳадбонони мо истодагарӣ накарданд. Аҷибаш он аст, ки худ ҷангро оғоз бахшида, аз тамоми воситаҳои ахбори оммаи кишвар ва ҳатто тавассути минбари расонаҳои Русияву Қазоқистон Тоҷикистонро ба шурӯи низоъ муттаҳам намуда, даҳонашонро пур карда се нафар қирғиз ярадор шуд гуфтанд. Ҳол он ки ҷониби Қирғизистон чанд ҳафта пештар ба ин ҷанг омодагӣ дида, сокинони осоиштаро ба ҷои бехавф кӯчонида буданд. Мувофиқи нақша онҳо ҳамларо дар ҳамаи нуқтаҳои сарҳади якбора шуруъ намуданд. Низоъ дар шаҳру ноҳияҳои Исфара Бобоҷон Ғафуров ва Ҷаббор Расулов бештар шуд. Аз ин ҷанги хонумонсӯз бештар аҳолии осоиштаи мо, ки ҳаргиз ба бераҳмии қирғизон бовар надоштанд, бештар шуд.

Маҳмудҷон Акрамов, сокинони деҳаи Хизтеварз зимни суҳбат иброз дошт, ки ба миллати қирғиз дӯстӣ нашояд. То нисфирӯзӣ бо ту дӯстӣ мекунад ва аз аҳду вафо сухан мекунад, пас аз нисфирӯзӣ бо ту душманӣ. Ҳоло соле ҳам сипарӣ нашудааст, ки бо роҳнамоии Раиси вилоят дар шаҳри Исфара ва ноҳияи Бобоҷон Ғафуров бо ширкати раисони шаҳру ноҳияҳо маъракаи оши оштӣ доир карда шуд. Хурду бузурги қирғиз, ки пешопешашон оқсақолон низ зиёд буданд, даст ба оғӯш гирифта гузаштаро саловот гуфта, аз сулҳу салоҳ, одаму одамгарӣ сухан карданд, аммо ба аҳдашон наистоданд.

                   ИФТИХОР АЗ “БАЙРАҚДОР”- И ТОҶИККУШ

Дар яке аз сомонаҳои бонуфузи мусалмонии ҷаҳонӣ Сарвари давлати Туркия Раҷаб Тайиб Эрдоганро дар қатори 10 мусалмони беҳтарини олам гузоштаанд. Сабаб он ки ӯ ва аҳли хонаводааш 5 вақт намозро тарк намекунанд ва либосҳои фохираи аврупоӣ намепӯшанд. Ӯ корро аз дуои модар оғоз карда, дар як худи шаҳри Истанбул бо қувваи давлат ва Ҳукумати Туркия зиёда аз 100 масҷидҳо азнавсозӣ карда шуданд. Аммо ин рақам хушҳолкунанда аст ва кас аз ин амали Президент васф мекунад. Аммо Раҷаб Тайиб Эрдоган дидаву дониста, ки баҳсҳои марзӣ байни тоҷикону қирғизон сол аз сол авҷ мегирад, ба хотири тоҷиккушӣ ду самолоёти бесарнишини қиркунандаро ба Қирғизистон дод. Дурӯғ аст, ки онро ба арзиши 60 миллион доллар фурӯхта бошад.

Аз ин силоҳи муосири қиркунанда ҳарбиёни қирғиз истифода бурда, пас аз сулҳи оташбас ба сӯи намозгузорони сокинони Ҷамоати деҳоти Овчиқалъача оташ кушоданд. Ҳосили ин  ҳодисаи гӯшношунид, бераҳмии махсуси бедилу бединон марги 10 намозгузоранда гардид.  

Як рӯз пеш аз ин фоҷеа пас аз сулҳи оташбас  5 узви як хонадони Ҷамоати деҳоти Чоркӯҳ аз зарби снаряди қирғизони лаъин ҷароҳати вазин бардошта, ҳини интиқол ёфтан ба беморхонаи марказии шаҳри Исфара дар канори деҳаи Чорқишлоқ ҳадафи снаряди қирғизон гашт. Дар натиҷа 5 узви як хонадон, ки миёни онҳо ду навраси 5 ва 7 сола, модари ҳомиладор ҳам буданд, ҳамроҳи духтур ва ронанда ҷон ба ҳақ супориданд.

Раиси Ҷумҳурии Қирғизистон Содир Ҷаппаров бошад, дирӯз аз минбари баланди Созмони Миллаи Муттаҳид шарм надошта, қайд намуд, ки мардуми қирғиз ба ҳеҷ ваҷҳ ҷониби Тоҷикистон оташ намекушоянд ва саркардаҳои ҷанг тоҷиконанд.  Магар чунин баҳогузории роҳбари як давлат, ки дар сӯҳбати хос ба тоҷикон “эҳтиром” меварзаду аз чунин як минбари баланд тоҷикро қотил, душмани ғаддор мешуморад, метавон дӯстӣ варзид. Ҳаргиз.

НОН МЕХУРЕМУ БА НОН ТУФ НАХОҲЕМ КАРД

Миллати тоҷик дар масири дуру дарози ватандории хеш борҳо ҷабри таърихро кашида,  чун миллати соҳифарҳанг ва соҳибхирад будани хешро бо аламу қалам собит намудааст. Миллати тоҷвари моро имрӯз боз як имтиҳони таъриху тақдир дар пеш аст. Аҳримансифатону манқуртони давр, ки тинҷиву осоиштагӣ барояшон мусибат ҳасту ҷангу нооромӣ мояи шодмонӣ, имрӯз табли шодӣ мезананд ки ба мақсадҳояшон расиданд. Аммо онҳо заррае андеша надоранд, ки тадбири роҳандозӣ кардаашон   моро боз ҳам дар атрофи идеяи миллӣ, ғояҳои давлатдории навини тоҷикон таҳти роҳбарии Сарвари давлатамон муттаҳидтар мекунад. Худ бубинед имрӯз ҳазорон - ҳазор родмардони Ватан, онҳое ки ҳар ваҷаб хоки меҳанро марзи номус медонанд омода ҳастанд паҳлӯи афсарону аскарон бошанд. Миллати мо аз азал танҳо тинҷиву оромиро мехост, аммо агар зарурат пеш ояд ҳазорҳо Рустаму Сӯҳроб, Исфандиёри руитанро барои дифои Ватан таваллуд мекунанд. Ҳоло фурсате даррасида ки мо ақлу заковат ва некбинии худро нишон диҳем. Онҳое ки ба сӯи сокинони осоишта, дабистон тир холӣ кардан, аз табори одам нестанд. Чеҳраи маҳзуни модарон, садои гиряи кӯдакони бегуноҳ, ки паи таълим ҳастанд, пешорӯи мақсадҳои нопоки манфиатхоҳон ҳеҷ аст. Магар ҳамсоягони мо, ки тӯли садсолаҳо аз мо маданияти заминдорӣ, рузгордорӣ омӯхтан бо чунин шева бароямон ҷавоб мегӯянд. Куҷост қадри ҳамсоягӣ, куҷост қадри одамӣ. Ҷанг дар ҳама давру замон фарҷоми хуб надорад. Ба ҷузъ аз чанд "қаҳрамон". Пас аз оқсақолони рузгордидаи ҳамсоякишвар даъват ба амал меорем, ки вақти сари оши оштӣ менишинанд, ба қадри нону обу якҷояхурда расанд. Вагарна қаҳри  Худованд низ меояд. Мо миллати воҳидем ва ҷабри таърихро бисёр дидаем. Нон хӯрда ба нондон туф намекунем.

 Абдусабури Абдуваҳҳоб, устоди ДПДТТ дар шаҳри Хуҷанд 

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 343 маротиба

Киргизы, таджики, узбеки, казахи, туркмены и другие народности Центральной Азии издревле, из поколения в поколение жили в добрососедстве, мире и согласии. Киргизия и Таджикистан – страны-соседи, имеющие общую пограничную линию. Братская республика – в СССР, в СНГ- партнер и друг. Каждая из стран получили суверенитет, Экономика страны развивается, как и весь народ.

Наши братские страны жили в дружбе, мире и согласии столько лет. Но проблемы земель, большая часть из которых еще не демаркирована и делимитирована остается открытым. Из-за этого время от времени происходят столкновения между нашими народами, которые в последнее время обостряются и проходят с присутствием военных с каждой стороны. Неужели  не осталось человечности? В чем же виноваты мирные жители, дети, женщины, дома которых были обстреляны и  которые получив ранение, не смогли доехать до больницы? Жили мирно, в согласии, но что же случилось с братским народом, в последние несколько лет? Друг стал врагом, брат – недругом...

 Чему равняется в таковом положении человеческая жизнь, жизнь будущих поколений… Как показывает история –  исчезла человечнойсть, настала эпоха бездуховности, безразличия, равнодушия. Вместо нее пришло время алчности, господства насилия и разжигания межнациональной вражды.

Все это заставляет задуматься, а своим ли умом до этого дошли?

Государственные и независимые таджикские и киргизские СМИ освещают ситуацию со всех сторон – но из репортажей видно, что не по своей воле пошел сосед на эту войну – здесь видна выгода третьих лиц, которые в лице Камчыбека Ташиева выполняют эту миссию. Неужели, чтобы управлять страной, нужно приводить к беспорядкам? Сам кыргызский народ недоволен своими руководителями, которые натравливают соседей на вражду.

Неужели, если это была бы просто очередная стычка, по всей продолжительности границы с Кыргызстаном начался бы конфликт? Как видно из СМИ, все очень хорошо спланировано. Провокаторы, военные преступники, убийцы мирных граждан да будут наказаны.

В эти же дни проходило совещание ШОС в Самарканде. Представители наших стран и представители соответствующих ведомств договорились о прекращении огня и нормализации обстановки. Однако, даже после достижения договоренности о перемирии, кыргызская сторона вновь открыла огонь. Кто руководил этой операцией неизвестно, кто был на кыргызской стороне – тоже. Но эта ситуация, когда действия  войск противоречат решениям правительства, наводит на размышления о том, что эти якобы «войска» президенту Кыргызстана не подчиняются!

Конечно, СМИ освещают ситуацию с разных сторон, в социальных сетях каждый высказывает свое мнение, но каждый преданный своей родине человек будет высказываться в защиту своей Родины, а именно Таджикистана. И я, в том числе, верю в чистоту преданность своего народа, в то, что мой народ руководствуется принципами добрососедства и порядочности и действовал только во имя защиты своих пределов и населения. Пройдет время, все проблемы решатся, ссоры улягутся, а рана в сердце, как в притче о медведе и дехканине останется навека.

                   Окилова М.А., старший преподаватель кафедры иностанных языков 

Нашр шуд: 27 сентябри 2022

Дида шуд: 362 маротиба

Ин навбат қаҳрамони саҳифаи “Созандагони Ватан”-и нашрияи мо  ҷавони ватандӯсту меҳанпараст, яке аз мутахассисони пешсафи Суғдзамин  Исфандиёр Рофиев аст. Гуфтан ба маврид аст, ки маҷмӯи муносибатҳои ҷамъиятӣ дар ҳаёти ҷомеа пеш аз ҳама  инъикоси равшан ва воқеии худро дар фаъолияти ҷавонони кишвар пайдо мекунад. Зеро ҷавонон қувваи таъсиргузори ҷомеа маҳсуб меёбанд.  Дар ҳама давру замон ҷавонони тоҷик парчамбардори давлату миллати хеш буда, чун нерӯи ояндасоз дар фазои сиёсии кишвар мавқеи сазовор доранд.

Дар радифи чунин ҷавонони парчамбардору меҳанпараст метавон Исфандиёр Рофиев ном бурд.  Мавсуф  16 феврали соли 1999 дар ноҳияи Деваштич дар оилаи коргар ба дунё омадааст. Хатмкардаи мактаби №53-и “Истиқлол”-и шаҳраки Деваштич мебошад. Идомаи таҳсилашро дар Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.Осимӣ дар шаҳри Хуҷанд дохил шуда, онро бо тахассуси муҳандис-механик аз рӯи ихтисоси “Хизматрасонии автомобилӣ” хатм кардааст. Аз рӯи барномаи ERASMUS+    ба Ҷумҳурии Латвия ҳамчун донишҷӯи мобилӣ ба мӯҳлати 5 моҳ сафар кардааст. Ба зиёда аз 11 давлати Аврупо сафар намуда, донишу малакаи худро такмил додааст. Донандаи забонҳои русӣ, англисӣ ва ӯзбекӣ мебошад. Ҳоло ба ҳайси мутахассиси шуъбаи “Робитаҳои хориҷӣ ва идораи лоиҳаҳо” дар Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.Осимӣ дар шаҳри Хуҷанд  фаъолият бурда истодааст.

Доир ба фаъолияту нақшаҳои минбаъдаи Исфандиёр Рофиев як сӯҳбате доштем, ки фишурдаи онро манзури хонандагони “Сухани халқ”  мегардонем:

-Дар аввал мехостам, нуқтаи назари Шуморо доири эълон шудани солҳои 2020-2040 оиди рушди фанҳои техникӣ фаҳмида бошам?

Пешвои муаззами миллат дар вохӯрии хеш бо зиёиёну кормандони соҳаи илму маориф таъкид намуда буданд, ки: «Имрӯз бе илму инноватсия, технологияҳои иттилоотиву коммуникатсионӣ ва ташаккули ҷаҳонбинии техникӣ қадаме ба пеш гузошта намешавад». Замона замонаи техника мебошад. Қариб ҳамарӯза ҳаёти мо аз техника иборат мебошад. Хуб мешуд, ба ин самт аҳамияти ҷиддӣ диҳем. Зеро техникаю технология меҳнатнокии моро камтар намуда барои босамар истифода бурдани вақтамон мусоидат менамояд. Ҷавони асри 21 бояд пеш аз ҳама, соҳибилм, бомаърифат ва бо донишу маърифати технологӣ мусаллаҳ бошад. Эълон шудани солҳои 2020-2040 оиди рушди фанҳои техникӣ аз тарафи Пешвои миллат саривақти буда, барои мо ҷавонон шароит фароҳам меорад, то донишу малакаи худро боз ҳам такмил дода аз ин имкониятҳои фароҳамоварда самаранок истифода барем.

-Хабар ёфтем, ки ба наздики аз сафар баргаштем, таассуроти шумо аз ин сафар чӣ гуна аст?

Ҳамаи ин муваффақиятҳову дастгириҳо албатта аз тарафи Донишкадаи политехникии Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М.Осимӣ дар шаҳри Хуҷанд мебошад. Аз рӯи барномаи   ERASMUS+    ба Латвия сафар доштам. Бо маданияти Аврупо, самти нақлиёту роҳсозӣ ва системаҳои хизматрасонии давлати Аврупо аз наздик шинос шудам.  Таассуроти бисёр хубе аз ин сафар дорам. Зеро маҳз ин барнома сабаб шуд, ки аз 11 давлати Аврупо дидан кунаму ҷаҳонбинии худро васеъ намоям. Дӯстони зиёде аз хориҷӣ кишвар пайдо намудам.

- Ҷавонони имрӯза чӣ гуна дидан мехоҳед?

Ватандӯст. Аз ҷавонон ва ҳамсолонам даъват менамудам, ки  дар  аввал Ватани худро  дӯст доранд. Ҳеҷ гоҳ ба ин марзу бум хиёнатро раво набинанд. Забонҳои хориҷиро аз худ намуда донишу малакаи худро баланд бардоранд. Зеро маҳз донистани забон барои мо тамоми дарҳои ояндаи зиндагиамонро мекушояд.

-Нақшаҳои минбаъдаи Шумо?

Нақшаҳои минбаъдаи ман бисёранд. Дар аввал мехоҳам он донишу малакае, ки аз Аврупо омӯхтам дар донишкада истифода барам. Тоҷикистони азизамро дар арсаи ҷаҳон муаррифӣ намудану парчами Тоҷикистонро баланд бардоштан мақсади асосии ман маҳсуб меёбад.

-Дурнамои Тоҷикистонро чӣ гуна дидан мехоҳед?

Давлати пешрафтатарин дидан мехоҳам. Барои ин бояд мо ҷавонон муттаҳид бошем, аз як гиребон сар баровада баҳри пешрафти Ватани азизамон саъю кӯшиш намоем. Ояндаи миллатро ба мо ҷавонон бовар намудаанд.  Аз ин лиҳоз барои насли оянда  Ватани ободу зеборо ва сулҳу суботи сиёсии пойдорро бояд ба мерос гузорем.

Нашр шуд: 19 сентябри 2022

Дида шуд: 1032 маротиба